akademisyen, yazar
1908 yılında Çeçen Cumhuriyeti’nini başkenti Grozni’de doğdu. Stalin zorbalığına karşı cephe alan binlerce Kafkasya’lı gibi, o da İkinci Dünya Savaşı yıllarında yurdunu terk etmek zorunda kaldı.
Savaş sırasında Berlin’de “Kuzey Kafkasya Milli Komitesi” ve “Kuzey Kafkasya Lejyonu”nun organı olarak Rusça ve Kuzey Kafkas dilleriyle yayınlanan “Gazavat” adlı gazetenin redaktörlüğünü yaptı. 1951-54 yıllarında Münih’te Rusça-Türkçe olarak” Svobodniy Kavkaz-Serbest Kafkasya” dergisini yayınladı.
Üyesi bulunduğu “Sovyetler Birliğini Öğrenme Enstitüsü” (Münih) tarafından yayınlanan “Caucasian Review”, “Dergi”, “Vestnik”, “Elmecelle” vb. dergilerde, “Problems of the Peoples of the USSR” dergisinde, Avrupa ve Amerika’da yayınlanan birçok dergi ve gazetede Almanca, İngilizce, Rusça, Türkçe, Arapça, Fransızca, İtalyanca çok sayıda makale ve araştırmaları yayınlandı.
Yazılarında ve politik çalışmaları sırasında Manius Mansur, Abdurrahman Kunta, A. Uralov vd. birçok isim kullandı.
SSCB döneminde bir ‘vatan haini’ sayılan Profesör A. Avtorhan hakkında, glasnosttan sonra Kafkasya’da oluşan egemen Çeçen-İnguş Cumhuriyeti yeniden vatandaşlığa kabul kararı verdi. Çeçen-İnguş Üniversitesi Bilim Kurulu da onu öğretim üyesi olarak üniversite bünyesine almayı kararlaştırdı (1991).
ESERLERİ:
Sovyetler Birliğinde iken yayınlanmış eserleri:
“Kosnovnım voprosam istorii Çeçni” (Çeçenistan Tarihinin Ana Sorunları, Grozni 1930),
“Kratkiy istorikokulturnıy i ekonomzçeskiy oçerk o Çeçne” (Çeçenistan’ın Tarihi-Kültürel ve Ekonomik Taslağı, Rostov-Don 1931),
“Revolütsiya i kontrrevolütsiya v Çeçne” (Çeçenistan’da Devrim ve Karşıdevrim, Grozni 1933),
“Obedineniye, rojdennoye revodütsiyey” (Devrimden Doğan Birlik, Parti yayınları; 1934),
“Revolütsiya 1905 g. na Severnom Kavkaze” (Kuzey Kafkasya’da 1905 Devrimi, Grozni 1935),.
“Nauçnaya grammatika Çeçenskogo yazıka” (Çeçen Dilinin İlmi Grameri, A. Matsiev ve Kh. Yandarov ile birlikte, Grozni 1936).
Sürgünde yayınlanmış eserlerinden bir kaçı:
“Stalin au Pouvoir” (Stalin İktidarı, Paris, 1951),
“Polojeniye istoriçeskoy nauki v SSSR” (SSCB’nde Tarih Biliminin Durumu, Münih 1951),
“Narodoubiystvo v SSSR-Ubiystvo çeçenskogo naroda” (SSCB’nde Soykırım-Çeçen Halkının Soykırımı, Münih 1952),
“Genocide-Slaughter of the Chechen people” (Münih 1952),
“The Reign of Stalin” (Stalin İktidarı Londra, 1953),
“Stalin al Potere” (İtalyanca, Bologna 1953); L’ URSS contre L’Islam-La suppression de deux peoples Musulmans”(SSCB İslama Karşı-İki Müslüman Halkın İmhası,BEIPI, Paris, Nr. 94, 1953)
“Tekhnologiya vlasti protsets obravozaniya KPSS” (Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nde Teknoloji İktidarı Olgusunun Oluşması, Münih 1959),
“Stalin and the Soviet Communist Party” (Stalin Sovyet Komünist Partisi, Münih 1959),
“La methode Brejniev” (Brejnev Yöntemi, 1981),
“Memuary” (Anılar, 1983),
“İmperiia Kremlia” (Kremlin Imparatorluğu; 1988)…