akademisyen
5 Nisan 1972 tarihinde Türkistan’ın Kaşgar şehrinde doğdu. İlk ve Orta öğrenimini Kaşgar-Beşkirem’de (1984-1990) tamamladı. Çin’in Merkezi Milliyetler Üniversitesi (Minzu University of China, Pekin) Türkoloji Bölümünden 1995 yılında mezun oldu. T.C. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalında Merhum Türk Sosyologu Prof. Dr. Mehmet Cihat Özönder’in danışmanlığında “Türkiye’ye Göç Eden Uygurların Sosyo-Kültürel Yapısı” konulu tez çalışması ile Yüksek lisans (1999), “Sarı Uygurların Sosyo-Kültürel Yapısı” konulu tez çalışması ile Sosyoloji Doktora derecesini aldı (2003).
1995-1997 yıllarında Çin Milliyetler İşleri Bakanlığında Uzman olarak çalıştı. 2003-2014 yılları arasında Merkezi Milliyetler Üniversitesi (Pekin) Etnoloji ve Sosyoloji Fakültesi Sosyoloji Bölümünde Yardımcı Doçent (2004-2006), Doçent (2006-2011) ve Profesör (2011-2014) kadrolarında öğretim üyesi olarak çalıştı. Ekim 2008-Kasım 2009 Tarihinde Avusturalya University of South Queensland(USQ)’da misafir öğretim üyesi, Haziran-Eylül 2010 tarihinde Indiana Üniversitesi Merkezi Avrasya Araştırmaları bölümünde kısa dönem öğretim üyesi; Ocak 2011- Eylül 2015 tarihleri arasında Niğde Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde Yabancı Uyruklu Sözleşmeli öğretim üyesi olarak çalıştı. Eylül 2015 tarihinden itibaren Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyoloji Bölümünün Profesör kadrosuna atandı.
Araştırmalarını Sosyal-Kültürel Değişme, Kültür Sosyolojisi, Azınlıklar Sosyolojisi, Türkistan ve Çin sosyolojisi, Çok kültürlülük alanlarında devam etmektedir. Çince, İngilizce, Uygur Türkçesi ve Türkiye Türkçesi ile yayımlanmış 48 makale, 4 kitabı bulunmaktadır. Çeşitli ülkelerde 24 bilimsel sempozyum ve kongrelere tebliğiyle katılmıştır. Çin, Türkiye, Avusturalya, ABD ve İtalya’da Çin’deki milliyetler, azınlıkların sosyal sorunlar ile Uygur toplumu ve kültürü üzerine 20’nin üzerinde konferans ve seminerler vermiştir.
Çince (mükemmel), İngilizce (çok iyi) gibi yabancı dillerin yanında Uygur-Özbek Türkçeleri başta olmak üzere Doğu Türk şivelerine vakıftır. Evli ve iki çocuk babasıdır.
Haberleşme
Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü
Cinnah Yerleşkesi, D Blok 2. Kat, Çankaya, Ankara.
Tel: +90-312 4668916-3781, +905453115686
E-Posta: [email protected], [email protected]
ESERLERİ:
Kitaplar:
Sarı Uygurların Sosyo-Kültürel Yapısı, Atılım Yayınevi, 2006, Ankara. (T. Türkçesi)
Türklerde Çok Kullanılan Kişi Ad ve Soyadlarının Anlamları, Pekin Milliyetler
Neşriyatı, 2007 Pekin. (Uygur Türkçesi)
Uygur Sosyolojisine Giriş, Xinjiang Fen ve Teknoloji Yayınevi (Baskıda), Ürümçi, (Uygur Türkçesi)
Çağatayca ve Türkiye Türkçesinden çağdaş Uygur Türkçesine uyarlanan eserler:
Mesnevi Hikayetleri，Celalettin Rumi, Xinjiang İctimaiy Penler Munberi Dergisi,
2004/3，2004/4，2004/6, 2005/1, Ürümçi
Munazire, Hint Seyyahinin Kıssası, Abdurrauf Fitrat, Xinjiang İctimaiy Penler Munberi Dergisi, 2005/6，2006/1，2006/2, Ürümçi
Divani Hikmet, Ahmet Yesevi, Pekin Milliyetler Neşriyatı, 2012, Pekin.
Kitap Bölümü ve Editörlük:
The Uyghur People, Encyclopedia of The Peoples of China, General Editors: Prof. Zhang
Haiyang and Prof. Paul Richardson, Yilin Press 2012, P.123-129. (İngilizce)
Türk Dünyası Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt I ve Cilt II, (Prof. Dr. Abdureşit Jelil QARLUQ ve Doç. Dr. Hikmet KORAŞ), Niğde Üniversitesi Kaşgarlı Mahmud Uygur-Çin Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını 2014. (Türkiye Türkçesi)
Yayımlanmış Makaleleri:
1. Qarluq, Abdureşit Jelil, Tatar Türklerin Uygur Türklerindeki Cedit Eğitimine Etki ve Katkıları Üzerine, KIRIM, Sayı 36-40, 2002, Ankara, Sayfa: 30-37, (T. Türkçesi).
2. Qarluq, Abdureşit Jelil, Çin Halk Cumhuriyeti’nde Sosyo-Ekonomik Kalkınma Girişimleri ve Reformlar, Kök Araştırmaları, Kök Sosyal ve Stratejik Araştırmaları, Cılt I, Sayı III 2002, Ankara, Sayfa: 266-283, (T. Türkçesi).
3. Qarluq, Abdureşit Jelil, Sarı Uygur Türklerinde Budist İnanç Muhitindeki Şamanizm İnancı, Avrasya Etüdleri, 2003/24, Ankara, Sayfa: 91-123, (T. Türkçesi).
4. Günümüzde Sarı Uygurlar ve Onların Bugünkü Durumu, MIRAS，2003/5, Ürümçi, Sayfa: 16-21, (Uygur Türkçesi)
5. Türklerde Namus Anlayışı, MIRAS，2003/6, Ürümçi, Sayfa: 16-20, (Uygur Türkçesi)
6. Sosyolojik Açıdan Kültür ve Medeniyet Kavramları Üzerine, TURPAN, 2003/4, Sayfa: 88-93, Turfan (Uygur Türkçesi)
7. Kültürün Medeniyetten Farkı ve Milli Kültür, TURPAN, 2004/2, Ürümçi, Sayfa: 82-87, (Uygur Türkçesi)
8. Günümüz Uygur toplumunda Din-Milli Kimlik İlişkileri Üzerine, Kök Araştırmaları, Kök
Sosyal ve Stratejik Araştırmaları, Sayı II 2004, Ankara, (T. Türkçesi).
9. Uygurlarda Aile, Sosyoloji Konferansları Otuzikinci Kitap, İstanbul, 2005. (Prof.Dr. Demet
Ulusoy İle birlikte), Sayfa: 1-29, (T. Türkçesi).
10. Uygur Aile Yapısındaki Değişmeler, BİLİG (Ahmet Yesevi Üniversitesi Dergisi)，2005/34, Ankara, Sayfa: 33-44, (T. Türkçesi).
11. Günümüz Sarı Uygurlarının Türkiye Türklerine Yönelik tutumları, Çağdaş Türklük
Araştırmaları Dergisi, Ankara Üniversitesi, 2006/1, Ankara, Sayfa: 145-153, (T. Türkçesi).
12. Sarı Uygurlarının Dil Kullanımı Üzerine Sosyolojik İnceleme, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2006/1, Ankara, Sayfa: 67-93, (T. Türkçesi).
13. Dil ile Düşünce Sistemleri Üzerine Sosyolojik Analiz, Xinjiang Radio-TV Üniversitesi Dergisi, 2006/1, Ürümçi, Sayfa: 44-47, (Uygur Türkçesi).
14. Dil ile Kültürün İlişkileri Üzerine, Xinjiang Radio-TV Üniversitesi Dergisi, 2006/2, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
15. Türk Kişi Adları Üzerine İnceleme, Xinjiang Üniversitesi Dergisi, 2006/2, Sayfa: 111-120, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
16. Günümüz Sarı Uygurların Şincang Uygurlarına Yönelik Tutumları Üzerine, 尧胡尔文化Yaohuer Wenhua (Sarı Uygur Kültürü), 2006/1, Sunan-Gansu, Sayfa: 22-27, (Çince).
17. Batıyı Kakındırma Süreci ve Milli Kültürler Xinjiang Üniversitesi Dergisi, 2007/1, Sayfa: 7-14, Ürümçi, (Uygur Türkçesi)
18. Harmoni Toplum ve Milli Kültürler, Xinjiang Sosyal Bilimler Akademisi Dergisi, 2007/4, Sayfa: 5-10, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
19. Ceditçilik Hareketi-Türk İslam Kültürünün Yenileşme Girişimi, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集Minzu Yanjiu Wenji, Milliyetler Üniversitesi Yayınevi, 2007, Sayfa: 275-288, Pekin, (Çince).
20. Musabayuf Ailesinin Şinjiang Yenileşmesi Sürecine Katkıları Üzerine İnceleme, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2007, Sayfa: 260-275, Pekin, (Çince).
21. Günümüz Sarı Uygurların Şincang Uygurlarına Yönelik Tutumları Üzerine Sosyolojık İnceleme, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2007, Sayfa: 250-260, Pekin, (Çince)
22. Divan-i Hikmet ve Ahmet Yesevi, Xinjiang Sosyal Bilimler Munberi Dergisi, 2008/5, Ürümçi, Sayfa: 44-55, (Uygur Türkçesi)
23. Kültür, Medeniyet ve Milli Kültür İlişkileri Üzerine, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族 研究文集Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2008, Sayfa: 71-84, Pekin, (Çince)
24. Dil ve Kültür İlişkileri, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2008, Sayfa: 84-94, Pekin, (Çince)
25. Kaşgarlı Mahmud ve Günümüz Uygur Maneviyatı İlişkisine Sosyolojik Bakış, Doğumunun 1000. Yılı dolayısıyla Uluslararası Kaşgarlı Mahmud Sempozyomu Bildiri Metinleri, 17-19 Ekim 2008, Rize Üniversitesi Yayınları, 2008, Sayfa: 501-507, Rize, (T. Türkçesi).
26. ÇKP İktidarı Sonrası Pekine Yerleşen Uygur Aydınlarının Egemen Toplumla Olan İlişkileri Üzerine Araştırma, Xinjiang Sosyal Bilimler Akademisi Dergisi, 2009/1, 47-59, Ürümçi, (Uygur Türkçesi)
27. Çin Halk Cumhuriyeti’ndeki Milliyetlerin Dağılımı ve Etno-Demografik Özellikleri, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2009 Güz (11), Sayfa: 63-91. Ankara, (T. Türkçesi).
28. Uygur Yenileşmesi Sürecindeki İstanbul Ekolü ve Onun Bazı Temsilcileri Üzerine, Türk Kültürü, Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, yıl 47 yeni seri cilt II, sayı 2, 2009/2, Sayfa: 290-328, Ankara, (T. Türkçesi).
29. Sosyoloji ve Antropoloji Bilimlerinde Sık Kullanılan Kavramların Tanımı, Xinjiang Sosyal Bilimler Munberi Dergisi, 2009/5, Sayfa: 48-58, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
30. Küreselleşme Olgusu ve Onun Etkisi Üzerine, Xinjiang Sosyal Bilimler Akademisi Dergisi, 2010/1, Sayfa: 28-38, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
31. Uygur Yenileşme sürecinde ’İstanbul Ekolünün’ Etkisi üzerine, Türk Kültürü, 2010/2, Sayfa: 72-112, Ankara, Türkiye, (T. Türkçesi).
32. Gelişme, Sosyal Değişme ve Bedel—-Gelişme ve değişme esnasında Kaşgar şehrinde ortaya çıkan sosyal sorunlara sosyolojik bakış, Xinjiang Sosyal Bilimler Munber Dergisi/ Tribune of Social Sciences in Xinjıang, 2010/5, Sayfa: 12-29,Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
33. Kuzey Çin’de Çalışan Uygur Köylü İşçilerin İş Ortamı ve Yaşama Uyumu Sorunu, Etnik Araştırmalar Trendi, Çin Milliyetler İşleri Komitesi, 2010, Pekin, (Çince).
34. Pekin ve Tianjin Şehirlerinde Çalıştırılan Uygur Köylü İşçilerin İş Ortamı ve Yaşam Şartları İle Yaşantısındaki Değişimleri Üzerine İnceleme, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集 Minzu Yanjiu Wenji、Minzu University of China Yayınevi, 2010, Sayfa: 306-323, Pekin, (Çince)
35. Türkiye’nin Etnik Yapısı ve Türk Azınlık Politikası, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2010, Sayfa:380-398, Pekin, (Çince).
36. Orhun Yazıtlarında Gözüken Çin Kültür Analizinden Türklük Araştırmalarında Sinolojinin Önemi, III. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı Cilt II, 2010, Sayfa: 689-695, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayını, Ankara, Türkiye, (T. Türkçesi).
37. Uygur toplumundaki Kültürel Kopukluk Olgusu, Xinjiang Sosyal Bilimler Akademisi Dergisi, 2011/1, Sayfa: 29-39, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
38. Toplumbilimi ve Uygur toplumu, Xinjiang Sosyal Bilimler Akademisi Dergisi, 2010/4, Sayfa: 35-46, Ürümçi, (Uygur Türkçesi)
39. Towards a ‘Harmonious Society’? A Brief Case Study of the post-Liberation Settlement in Beijing of Uygur Intellectuals and Their Relations with the Majority Society, Asian Ethnicity, 2011/1, P: 1-31, London. (Prof. Donald Hugh McMillan ile birlikte), (İngilizce)
40. HIV/AIDS and Regional Security in Xinjiang Uyghur Autonomous Region, Journal of Australian Foreign Affairs, 2011/1, P: 203-219, Sydney. (Dr. Anna M. Hayes ile birlikte), (İngilizce).
41. Pekin ve Tianjin Kentlerinde Çalıştırılan Uygur Köylü İşçilerin Uyum Sorunu Üzerine İnceleme, Journal of Beifang University of Nationalities, 2011/2, Sayfa: 63-69, Yınchuan, (Çince).
42. Sosyalleşme Ortamı ve Pekinde Doğma-Büyüme Uygurlarda Gözüken Kültürel Kopukluklar, Xinjiang Üniversitesi Dergisi, 2011/2, Sayfa: 109-123, Ürümçi, (Uygur Türkçesi).
43. Social Contacts of Tibetan Intellectuals in Beijing and the Determinants, Journal of Beifang University of Nationalities, , No. 5， 2011, Sayfa: 42-48, (Wangxia ile birlikte), (Çince).
44. Azınlık Lisansüstü Öğrencilerinin Istihdami Araştırması—Pekinde Okuyan Xinjiang’li Öğrenciler Örneğinde, Milliyetler Araştırması Külliyatı/民族研究文集 Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2013, Sayfa: 235-244, (Çince, Mejit Qadir ile birlikte).
45. Günümüz Uygurlarında Etkileşim ve Sosyal Sermayenin Korunması—-Sıra Çay Etkinliği Örneğinde, Milliyetler Araştırması Külliyatı/ 民族研究文集 Minzu Yanjiu Wenji, Minzu University of China Yayınevi, 2013, Sayfa: 184-193, (Çince, Mejit Qadir ile birlikte).
46. Azınlık Öğrencilerinin Lisansüstü Programlara Başvuru İstekleri ve İstihdam Eğilimi Araştırması– Pekinde Okuyan Xinjiang’lı Öğrenciler Örneğinde, Journal of Research On The Education of The Ethnic Minorities, 2013/6, Pekin, Sayfa: 21-25, (Çince).
47. The Diversity of First time Mother’s Social Support Network: A literature Review, Lanzhou Xuekan 2013/9, Lanzhou- Çin, Sayfa: 76-80, (Wangxia ile birlikte, Çince)
48. İpek yolunun Başlangıç Güzergâhında Tehlikedeki Türk Toplum ve Kültürleri, Uluslararası İpek Yolunda Türk Dünyası Ortak Kültür Mirası Bilgi Şöleni Bildiriler Kitabı, Türk Yurdu Yayınları 2014, Sayfa: 56-76.