Ahmet Caferoğlu

akademisyen

Türk dili araştırmacılarından. 17 Nisan 1899 yılında Azerbaycan’ın Gence şehrinde doğdu. Annesinin adı Güher, babasınınki ise İsmail’dir.

İlkokula Semerkant’ta başlayan Ahmed Caferoğlu, liseyi Gence’de bitirdi. Aynı yıl Kiew Yüksek Ticaret Okuluna kaydoldu. Üç sömestr devam ettikten sonra, 1917 yılı sonlarına doğru memleketine döndü. 1918 yılında Türkiye’den Nuri (Killigil) Paşa idaresinde Azerbaycan’a gelen İslam ordusuna gönüllü yazıldı ve topçu onbaşısı rütbesi ile görev yaptı.

1919 yılında Bakü Üniversitesi Türkoloji bölümüne bir sömestr devam etti. 27 Nisan 1920 yılında Rus ordularının Azerbaycan’ı işgali üzerine Türkiye’ye geldi ve İstanbulÜniversitesi Edebiyat Fakültesine kaydoldu. 1924’teEdebiyat Fakültesini bitirerek, aynı yıl İlahiyat Fakültesine memur oldu. 1925 yılında Alman hükumetinin verdiği bir bursla Berlin Üniversitesinde, bir sömestr W. Bang-Kaup, A. Von le Coq, Wasmer, Westermann’ın derslerine devam etti. Sonra Breslau Üniversitesinde okudu. 15 Mayıs 1929 yılında F. Giese’nin yönetiminde yaptığı 75 Azäbajğanische Lieder “Bajaty” in der Mundart von Gänğä nebst einer sprachlichen Erklärung” (Gence Ağzında 75 Azerbaycan “Bayatı” Türküsü. Bir dil açıklaması ile) – Bk. MSOS. XXXII (1929) s. 55-79; XXXIII (1930) s. 105-129; (Ayrı basım) 18 Januar 1930 50 s. adlı çalışması ile, “Dr. phil” ünvanını almıştır. Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde Türk Dili Tarihi Müderris Muavini (Doçent) oldu. 1938 yılında Profesörlüğe yükseltildi. 1946 yılında M. Fuad Köprülü’den boşalan kürsü başkanlığına getirildi. Uzun seneler İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde Yeni Türk Filolojisi Kürsüsü Başkanı, Türkiyat Enstitüsü Müdürü olarak çalıştı; talebe ve ilim adamı yetiştirdi. Ahmed Caferoğlu, 1973 Temmuzunda emekliye ayrılmış, 6 Ocak 1975 günü ölmüştür.

Ahmed Caferoğlu’nun, 400’e yakın neşriyatı vardır. Bunlar arasında 8 ciltlik Eski Anadolu AğızlarıÜzerine Derlemeleri, 2 ciltlik Türk Dili Tarihi, Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, Türk Kavimleri Türkolog Ahmed Caferoğlu’nun belli başlı eserleridir.

HAKKINDA YAZILANLAR

Türk Amacı (07-10.1942)

Türk Kültür Birliği’nin dergisi olarak, temmuz-II. Teşrin 1942 arasında İstanbul’da 5 sayı çıkarıldı.

Boyutları, 25×17,5 sm.; sayfa sayısı ise 48 idi. Derginin, basıldığı kâğıdın ilk yaprağından oluşan kapağı üzerindeki basit çerçevenin üst yanında ad logosu, onun altında da “Türk kültür birliği mürevvicidir (daha sonra, dergisidir)” söylemi yer alıyordu (Bu değişiklik onu çıkaran kuruluşun ad değiştirmesinden sonra yapılmıştı). Kapakta ayrıca yıl ve sayı belirteçleri ve çıkış tarihi ile bir içindekiler dizimi de verilmekte idi.

Türk amacının sahibi ve müdürü Ahmet Caferoğlu idi. Yalnızca beş sayı yayınlanmış olan derginin bu sayılarında Sadeddin Buluç, Ahmet Caferoğlu, Suzan Caferoğlu, M. Fahrettin Çelik (Kırzıoğlu), Kadircan Kaflı, Samim Kocagöz, Fuat Köprülü, A. Oktay, Abdullah Zihni Soysal, Muharrem Feyzi Togay gibi yazarların yazıları yer alıyordu.