X

Ahmet Kemal İlkul

Alen Ara Küçükboyaciyan

öğretmen, yazar

Habibzade Ahmet Kemal

Rodos’ta doğdu. Çocuk yaşta yetim kaldı. Rodos’ta sürgün bulunan Osmanlı hürriyetçileriyle tanıştı. Bu tanışma hayatının dönüm noktası oldu. Rodos’ta ağabeyi Süleyman Fuat Efendi’nin hürriyetçi Osmanlılarla ilişkileri, Ahmet Kemal’in hürriyet ve milliyet mücadelesine sempati duyarak büyümesini sağladı.

Abdülhamit döneminde, Rodos’ta yaşayan münevverlerin evraklarına kuryelik yaptı. Yasak yayınları okudu ve yazarlığa küçük adımlarla giriş yaptı.

2. Meşrutiyet’in ilanıyla İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katıldı. Ziya Gökalp’in görevlendirmesiyle Hilal-i Osmani gazetesine yazı işleri müdürü olarak atandı. Bir yandan öğretmenlik ve yazarlıkla meşgul oldu.

İttihat ve Terakki içerisinde Dahiliye nazırı Talat Paşa’nın itimadını kazandı. 1914 yılında çok Doğu Türkistan’a giderek hürriyet mücadelesine destek verme görevi verildi. 25 yaşında öğretmen olarak Doğu Türkistan’a gitti.

Kaşgar ve çevresinde eğitim faaliyetlerine girişti. Burada baskıya uğradı. Sürgün ve hapis cezalarıyla karşılaştı. 6 yıl faaliyetlerine devam ettikten sonra, 1920 yılında yabancı diplomatları kullanarak İstanbul’a geri döndü.

Doğu Türkistan’daki kısa varlığı, kendisinden önce Kaşgar Emirliği’ne gönderilen süvari subayı Çerkes Yusuf Bey, topçu subayı İsmail Hakkı Bey, istihkam subayı Ali Kazım Bey, piyade subayı Mehmet Yusuf Beylerin kurduğu temeller üzerinde ciddi bir katkı sağladı. Dönemin modern eğitimiyle Doğu Türkistan’ı tanıştırdı. Doğu Türkistanlı münevverlerin uzun yıllar beslendiği bir kaynak oldu.

1939 yılında İstanbul’a gelen Doğu Türkistan’ın öncülerinden İsa Yusuf Alptekin, Ahmet Kemal İlkul’u ziyaret etti ve emeklerinin boşa gitmediğini belirtti.

1966 yılında İstanbul’da vefat etti.

ESERİ:

1.Çin – Türkistan Hatıraları
Ahmet Kemal İlkul
Kitabevi Yayınları

İdealler, aydınların artık ya bir gençlik heyecanı olarak belleklerini süslüyor ya da bir aksesuar gibi, iğreti biçimde yer alıyor hayatımızda. Oysa,
yakın zamanlara kadar, idealler, entelektüel hayatın başlıca belirleyicisiydi. Aydınlar idealleriyle vardı. İdealleri için yaşar, ideallerinin gereklerinin
belirlediği bir çizgi üstünde sürdürürlerdi yaşantılarını. İdealleri için savaşan, bütün varlığını, bütün hayatını idealleri uğruna harcayan aydınlar,
masal kahramanları kadar uzaklarda kaldı. Rodoslu Habibzade Ahmed Kemal, bu soyu tükenmiş idealist aydınlardan biri. Türkçü, Turancı düşünceleri
benimsemiş bir öğretmen, bir İttihatçı. Özel ayrıntılarını bilemediğimiz hayatını, idealleri uğrunda Doğu Türkis’tan’a yaptığı inanılmaz yolculuk ve
orada sürdürdüğü çalışmalar anlamlandırarak günümüze taşıyor.

Kategoriler: A
Benzer Biyografiler