Ahmet Muvaffak Falay Biyografisi
Caz müzisyeni Ahmet Muvaffak Falay Türk caz trompetçisidir. Ankara Konservatuvarı’nda 7 yıl trompet ve piyano çalıştı. Lakabı Maffy’dir.
Ahmet Muvaffak Falay, 29 Ağustos 1930 tarihinde İzmir ilinin ilçesi Karşıyaka’da doğmuştur. Annesi Fikriye Hanım, Üsküp, babası Ahmet Fuat Bey ise Zagrep kökenliydi. Babası Aydın ilinin ilçesi Kuşadası’nda Ziraat Müdürü olan babası, alaturka ve alafranga müziği sever, flüt, tulum, cümbüş çalardı. Ablası Didar, klasik keman, Nihal ise piyano dersi almıştı. Mandolinde ağabeyi İhsan’ın üstüne yoktu. Evde hep müzik vardı. İzmir’de İlkokulu bitirdikten sonra babasının yanına Kuşadası’nda eğitim hayatına devam etmiş.
Ailesi ona Mafili diye sesleniyordu. Büyüdüğünde bu lakaptan Maffy’yi türetti. Dostları onu böyle çağırdı.
Kuşadası bandosu kurulurken, Muvaffak 12 yaşındaydı. Kayıt yaptırdı. Üç ay gibi kısa bir sürede nota ve trompet öğrendi. Bandoyla sokaklarda müzik yaptılar. 1942 yılında Kuşadası bandosunda ünlü şef Halil Bereket ile birlikte başladığı müzik hayatında çok büyük başarılara imza atan Ahmet Muvaffak Falay, burada öğrendikleri ile 1947 yılında girdiği Ankara Konservatuvarı’nda 7 yıl trompet ve piyano çalıştı.
Konservatuvar’dan mezun olunca hemen askerlik görevini yerine getirdi.
1956 yılında Big Band orkestrasıyla beraber caz müzisyeni Dizzy Gillespie Ortadoğu turnesi sonucu Ankara’ya geldiğinde havalimanında onları karşılayan ekipte olarak; basta Süheyl Denizci, davulcu Erol Pekcan, tenor saksafon Hayri Matkap, alto saksafon Celalettin Bozkurt ve tabii trompette Muvaffak Falay dönemin popüler parçası “Good Bait”i çalarak karşıladılar. Parça bitince Dizzy Gillespie Muvaffak Falay’ı kucakladı. Dizzy Gillespie American Caz dergisine verdiği ropörtajda, Türkiye’de müthiş bir trompetçiyle karşılaştım. Öyle ki Miles Davis’le bile boy ölçüşebilir.” Demişti.
1956’da, Dizzy’yle tanıştıktan iki ay sonra Odley Gray’e eşlik etmek üzere Almanya’ya gitti. Avrupa’yı bebop, hardbop fırtınası sarmıştı, Amerikalı ünlü cazcıların çaldığı kulüpler dolup taşıyordu. Gray’le Avrupa’yı dolaşan Falay, bu arada Oscar Pettiford ve Stan Getz’le tanışıp birlikte çaldı. 1960’da İsveç’e uğradıklarında bir orkestrayla anlaşıp bir yıl Stockholm’de kaldı.
Kurt Edelhagen’den davet alınca 1960 yılında, Almanya, Köln‘deki Kurt Edelhagen‘in Radyo Orkestrası’na katıldı. 1963’te tenor saksafoncu Dexter Gordon’la iki hafda Danimarka‘nın başkenti Kopenhag’da çaldı. Daha sonra Kenny Clarke–Francy Boland Big Band grubuna katıldı. Tenor saksofoncu Derek Humble’la birlikte Alman Radyo Orkestrası’nın iki solistinden biri oldu. Kazancı iyiydi. Paris’e Dizzy mi gelmiş doğru Fransa’ya, Brüksel’e Stan Getz mi gelmiş doğru Belçika’ya gidiyordu. Avrupa’da sürekli turne yapan grup iki kez ABD’de yılın orkestrası seçildi. Grubun plaklarında her üye, ülkesini temsil eden bir pulla tanıtılıyordu.
Handle with Care (Clarke-Boland Big Band albümü)
1963 yılında Ahmet Ertegün’ün Atlantic Records tarafından çıkarılan Clarke-Boland Big Band e ait Handle With Care albümünde müzisyenlerin pul şeklindeki fotoğraflarının albüm kapağına basılması ve bu önemli albümde bir Türk müzisyenin de yani Achmet Muvaffak Falay adının da bulunması o dönemlerde ciddi önem verilen bir konuymuş Türkiye’de.
1965 yılından sonra İsveç‘e yerleşen Ahmet Muvaffak Falay, İsveç‘te tanıştığı kız arkadaşı Birgitte ile kısa bir ilişkiden sonra 1967 yılında ilk oğlu Daniel doğdu. Bugün elektrik teknisyeni olan Daniel aynı zamanda gitar çalıyor. Çiftin beraberliği yürümedi, ayrıldılar.
Ahmet Muvaffak Falay, 1973 yılında tanıştığı, birlikte çalıştığı flütçü ve caz şarkıcısı Kerstin Robertsson’u hayat arkadaşı seçti. 1974’te ikinci oğlu Emil doğdu. Emil ise bilgisayar programcılığını tercih etti.
1967 yılında vurmalı çalgılar ve percussion ustası Okay Temiz ile tanıştı. Birlikte Türk folklor melodilerindeki kıvraklık ve ritmi farklı bir platformda açığa çıkardıkları Sevda grubunu İsveç‘de kurdular. Kısa süre birlikte etnik cazı denediler. Bir de albüm yaptılar birlikte ama Maffy Falay kısa sürede kendi müziğine geri döndü.
1968 yılında ABD, New York’a gitti. James Moddy ileDizzy Gillespie onu limanda karşıladı. Dizzy ona yüksek kalaklı (boru), altın kaplamalı, Dizzy stili bir trompet hediye etti. Dostlukları yıllarca sürdü. 1970 yılında Dizzy Gillespie Reunion Orchestra’na katıldı. Dünyaca ünlü müzisyen Dizzy Gillespie ile hem Ankara’da hem Harlem’de çalmıştır.
Pek çok sanatçı ile çalıştıktan sonra 1985 yılında tenor saksofoncu Bernt Rosengren, tromboncu Elvan Aracı, piyanist Ake Johansson ile birlikte kendi caz grubunu kurdu. Yıllar boyunca topluluk elemanlarında değişiklikler olduysa da grubun nüvesi aynı kaldı. 1986’da “we six” adını taşıyan bir albüm çıkardılar. 1994 yılında 1. İstanbul caz festivaline grubuyla katıldı. Konser kayıtlarını Golden Horn aynı yıl, ABD’de CD olarak yayımladı.
Ahmet Muvaffak Falay, 1990 yılının başından beri gurubuyla Stockholm‘deki Lilla Maria Restaurant’da her cuma ve cumartesi akşamları müzik yaptı.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 12. İstanbul Caz Festivali’nde Ahmet Muvaffak Falay’a 2005 yılında Yaşam Boyu Başarı Ödülü verildi.
22 Haziran 2011 tarihinde Muffy lakaplı Ahmet Muvaffak Falay’ın heykeli, Kuşadası Festivali ve Altın Güvercin Müzik Yarışması programı çerçevesinde doğduğu kente Kalekapısı’na dikildi.
Öldüğünde Kuşadası’nda defnedilmeyi vasiyet eden Ahmet Muvaffak Falay, 1965 yılından beri İsveç‘in başkenti Stockholm‘de yaşamaktadır.
Albümleri :
1972 – Sevda
1986 – we six
1993 – Maffy Falay Sextet
1996 – Hank´s Tune