HAKKINDA YAZILANLAR
Walkman ve Sony’nin Babası Akio Morita
İsmail Şen
İstanbul Ticaret 30 Eylül 2011
1926’da Nagoya’da doğdu, 1999’da Tokyo’da öldü. Bu iki tarih arasında dünya elektronik ve eğlence hayatında silinmez izler bıraktı. Walkman gibi bir fenomenin fikir babalığını da yaptı, Amerika Birleşik Devletleri’nde borsada işlem gören ilk şirketin CEO’luğunu da…
Sake üreticisi bir babanın oğlu olarak doğdu. Osaka İmparatorluk Üniversitesi Fizik bölümünü bitirdi. İkinci Dünya Savaşı boyunca bir Japon subayı olarak geri hizmette çalıştı. Savaştan sonra Sony’nin temellerini birlikte atacağı Masaru Ibuka’yla birlikte çeşitli askeri teknolojiler geliştirdi.
1946’da Ibuka’yla birlikte önce bir iletişim laboratuvarı sonra da telekomünikasyon mühendisliği şirketi kurdu. Şirketin adı Tokyo Tsuşin Kagyo Kabuşiki Kayşa idi… 12 yıl sonra, 1958’de isabetli bir kararla şirketin adını Sony olarak değiştirdiler. Latince ses anlamına gelen “sonus”tan mülhem verilen Sony adı için Morita, “tüm dünyada tanınabilecek, her dilde telaffuz edilebilecek bir isim olsun istedik” diyecekti.
Sony markasıyla ilk transistörlü radyoyu, ilk transistörlü televizyonu, evlerde kullanılan ilk videoyu, ilk walkmanı üretti.
Morita’nın şirketteki görevi işletme ve pazarlamayla ilgiliydi. Sony ürünlerinin uluslararası pazarlara ulaşmasını sağladı ve 1960’ta Sony Corporation of America’yı kurdu.
“Amerikanlaşma Süreci” adını verdiği, Amerikan reklam ajanslarıyla çalışma, Amerika’da üretim yapma gibi stratejileri de başarılı oldu. 1972’de Sony, New York Borsası’na kaydolan ilk Japon şirketi oldu.
1986’da otobiyografisini “Made in Japan” ismiyle yayınladı. İkinci kitabı “Hayır Diyebilen Japonya”da, Amerika’nın Japonya’ya uyguladığı ekonomik politikaları ağır bir biçimde eleştirdi.
Morita’nın Sony’yi uluslararası bir şirket yapma süreci, fikir babası olduğu walkmanın olağanüstü başarısıyla tamamlandı. 1988’de ABD’de şirket almaya başladı. Önce bünyesinde üç önemli şirketi; Colombia Records, Epic Records ve CBS’i bulunduran CBS Records Group’u aldı. Bir yıl sonra, Hollywood’un simgelerinden Colombia Pictures Entertaiment’ın adının önüne Sony’yi ekledi.
1993’te tenis oynarken geçirdiği beyin kanaması sonrası Sony’deki görevinden ayrıldı ve Hawaii’de yaşamaya başladı. 1999’da Tokyo’da zatürreeden öldüğünde ardında büyük bir imparatorluk bıraktı.