şair, yazar
Rus Edebiyatı
Aleksandr Sergeyeviç Puşkin
Birçok eleştirmen tarafından modern Rus edebiyatının kurucusu kabul edilir.
26 Mayıs 1799’da Moskova’da doğar. Babası Sergey Lvoviç, soylu bir ailenin çocuğudur. Annesi Nadejda Osipovna Hannibal’in ne kadar soylu biri olduğunu söylememiz için ise dedesi Etiyopya’lı İbrahim Hannibal’in Rus Çarı I. Petro’nun vaftiz çocuğu olduğunu belirtmemiz yeterli olacaktır. Görüldüğü gibi çok soylu bir ailenin üyesidir Puşkin. Annesi ve babası çok kültürlü ve aynı zamanda gösteriş düşkünü insanlardır. Zamanlarının çoğunu balolarda geçirdikleri için Puşkin, anne ve baba şefkatinden uzak bir çocuk olarak büyür. Puşkin, ilk bilgilerini yabancı eğitmenlerden edinir. Henüz sekiz yaşındayken Fransızcası Rusçası kadar iyidir. On bir yaşına geldiğinde ise özgürlükçü ve alaycı yazarlarına hayran olduğu Fransız Edebiyatı’nı neredeyse ezberlemiştir ve Fransız şiirler ve komediler yazmaya başlamıştır. Döneminin tanınmış şair ve yazarları, Puşkin’in evine gelip gidenler arasındadır. Ancak hiçbiri onu kendisine durmadan tuhaf masallar anlatıp, eski Rus türküleri söyleyen dadısı kadar etkilemez. Yaşlı dadısı Arina’nın anlattıkları, Puşkin’in çocukluk ruhunda silinmez izler bırakır.
Şiire başlaması
Puşkin, on iki yaşına geldiğinde, Rus Çarı I. Aleksandr’ın Tsarskoye Selo’da (Çar’ın yazlık köyü) açtırdığı okula yazılır ve buradaki altı öğrenim yılı boyunca tıpkı okulun diğer öğrencileri gibi, Petersburg’a gitme izni bile verilmeden adeta dış dünyadan koparılarak eğitim görür. Puşkin’in lise yıllarında yazdığı şiirlerinde bile, gerçekçilik eğilimi açıkça göze çarpar. O dönem şiirinde kullanılmayan kaba ve gündelik sözcükleri rahatlıkla kullandığı ve canlı, kıvrak bir zekanın izlerinin görüldüğü şiirleriyleDerjavin’in dahi dikkatini çekmeyi başarır.
Artık ünlü bir şair sayılmaya başlayan Puşkin, bu sıkıcı okul yıllarından sonra büyük bir eğlence susuzluğu ile, Petersburg’un canlı yaşamına dalar. Yazdığı ve birçoğu yasaklanan özgürlükçü şiirleri ve taşlamaları bu sıralarda dilden dile dolaşmaya başlar. Rus edebiyatı tarihinde şiir, ilk kez olarak, herkes üzerinde hayranlık uyandırır. Yeni doğan ve adeta üzerine titrenen bir çocuk gibi coşku ile büyümeye başlar.
Rus Çarı I. Aleksandr tarafından Kafkasya’ya atanır ve burada ünlü “Kafkas Esiri” ve “Bahçesaray” adlı destanlarını yazar. Onun edebiyatında ne klâsik şiirin kuralcılığı ne de Romantizmin sahte, fantastik güzellikleri yer alır. O, gerçeği duyumsar, gerçeğin içinden gelir ve onu olduğu gibi anlatmayı ister.
Kafkasya’dan dönen Puşkin’in Rusya’daki askeri yönetime ulu orta sövmesinden dolayı dört yıl süreyle başkente girmesi yasaklanır ve ailenin sahip olduğu Mihaylovskoye köyünde yaşamak zorunda bırakılır. Hükümet tarafından oğlunu gözetim altında tutmakla görevlendirilen babası da görevini canla başla yerine getirir. Yirmi dört yaşındaki Puşkin, bu sürgün döneminde yedi yıl sonra tamamlayacağı Yevgeniy Onegin adlı romanını yazmaya başlar. “Çingeneler”, “Peygamber” ve Boris Godunov” isimli önemli eserlerini de yine bu sürgün yıllarında yazar.
Bu uzun, sıkıcı ve gergin sürgün döneminden sonra Rus Çarı I. Nikolay tarafından Moskova’ya çağırılan genç şairin kaleminden çıkan her şey artık çarın sansüründen geçecektir. Polis baskınları ve aşk serüvenleri ise Puşkin’in yaşamının ayrılmaz parçaları olur.
Evliliği
Puşkin, bir baloda eski yüksek rütbeli bir memurun kızı olan Natalya Gonçarova ile karşılaşır ve büyüleyici güzellikteki bu genç kıza aşık olur. Natalya ise edebiyatla hiçbir ilgisi olmayan, Puşkin’i bir şair olarak umursamayan, aklı fikri kendine rahat bir yaşam sağlayacak bir koca bulmakta olan sıradan biridir ve ailesinin de ondan pek bir farkı yoktur. Puşkin Natalya’ya evlenme teklif eder; Natalya ise, şairin evlenme teklifini belirsiz bir tarihte cevaplanmak üzere erteler. Puşkin, bu durum karşısında umutsuzluğa kapılır ve Moskova’dan uzaklaşmak ister. Bu nedenle de, 1829’da, bir gözlemci olarak Rus ordusuna katılır ve Osmanlı topraklarına gelir. Sonradan yazdığı “Erzurum Yolculuğu” adlı şiirinde yol izlenimlerini anlatan Puşkin’in, daha başka birçok eserinde de Erzurum’dan aldığı esinler yer bulur.
Moskova’ya dönen Puşkin, Natalya’ya evlenme teklifini yineler. Uzun çekişmelerden sonra Natalya’nın ailesini de ikna etmeyi başarır ve sonunda nişanlanırlar. Natalya ise, bu duruma karşı kayıtsız kalır ve sadece izlemekle yetinir. Natalya’nın bu tutumu da sonuna kadar böyle devam eder. Yaşamını çekilmez kılan bir kayınvalidesi ve kusursuz ama yapay bir çiçek olan eşi vardır artık Puşkin’in. Tabii bir de gerici polisler… Bitmek bilmeyen soruşturmalar ve yasaklamalar yüzünden içi büyük bir acıyla dolsa da Puşkin, yazmaya devam eder. “Yevgeniy Onegin”, “ Don Juan” , “Veba Sırasında Ziyafet” gibi manzum trajedyalarını ve “Dubrovski”, “Maça Kızı” gibi önemli eserlerini bu dönemde yazar. Gogol’la olan arkadaşlığı da bu döneme rastlar. Öyle ki, Gogol’a ünlü Ölü Canlar romanını yazma fikrini Puşkin verir.
Ölümü
Bu dönemde hayatına George Charles d’Anthès adında biri girer. Puşkin, o sıralarda yazdığı birkaç imzasız mektup aracılığıyla, d’Anthès adındaki bu Fransız delikanlısının bayan Natalya Puşkin’e kur yaptığını, bayan Natalya Puşkin’in de d’Anthès’e karşı kayıtsız kalmadığınıöğrenir. Çok üzülen Puşkin, 1837’de d’Anthès’i düelloya çağırır. Bu bir anlamda Puşkin’in ölüme meydan okuyuşudur. Çünkü, d’Anthès’in ordunun en iyi nişancılarından olduğu bilinmektedir. 27 Ocak 1837’de St.Petersburg yakınında Kara Dere’nin bir köşesinde düellonun yapılmasına karar verilir. Puşkin’in şahidi arkadaşı Danzas’tır. Düello’da kullanacağı silahı almak için gümüşlerini sattığı iddia edilir. Düelloda Puşkin tarafından omzundan yaralanan d’Anthès, Puşkin’i karnından yaralamayı başarır. Büyük bir soğukkanlılıkla iki gün boyunca can çekişen Puşkin, 29 Ocak, 1837 tarihinde hayata gözlerini yumar.
Şairin öldüğünü duyunca evinin kapısının önünde toplanan ve Yevgeniy Onegin’in son baskısını kapış kapış tüketen halk, şairin ölümü üzerine neredeyse hükümete karşı bir ayaklanma noktasına gelir. Bu gerekçe ile olayların çıkmasından çekinen polis, bir gece yarısı, şairin tabutunu gizlice kiliseden alır ve Mihaylovskoye köyüne götürerek toprağa verir.
Gogol, “Puşkin, olağanüstü bir olaydır.” der; Dostoyevski daha mistik bir tavırla “ Puşkin, bize gelecekten haber veren bir peygamberimizdir.” der. Puşkin, modern Rus Edebiyatı’nın oluşmasına en çok katkıda bulunan yazın ve düşün adamıdır. Puşkin, klasik Batı edebiyatını ve Rus halk ruhunu sentezleyerek, Rus Edebiyatı’nda “gerçekçilik akımı”nı başlatan liderdir.
Aleksandr Puşkin’in düello günü uğradığı son yer; Peterburg Nevski Prospekt’de Wolf’s şekercisidir (şimdi ki Cafe Litteraturnia).Bu cafede Puşkin’in balmumundan bir heykeli vardır.
ESERLERİ:
•Ruslan i Lyudmila – Ruslan ve Ludmila (1820) (şiir)
•Kavkazskiy Plennik – Kafkas Esiri (1822) (şiir)
•Bakhchisarayskiy Fontan – Bahçesaray Selsebili (1824) (şiir)
•Tsygany, – Çingeneler(öyküsel şiir) (1827)
•Poltava (1829)
•Küçük Trajediler (1830)
•Boris Godunov (1825) (drama)
•Papaz ve uşağı Balda’nın hikayesi (1830) (şiir)
•Povesti Pokoynogo Ivana Petrovicha Belkina – İvan Petroviç Belkin’in hikayesi (5 kısa hikayeden oluşur: Atış, Kar Fırtınası, Cenazeci, Menzil Müdürü ve Bey’in Kızı) (1831) (düzyazı)
•Çar Saltan Masalı (1831) (şiir)
•Dubrovsky (1832-1833, yayınlandı1841, roman)
•Prenses ve 7 Kahraman (1833, şiir)
•Pikovaya Dama – Maça Kızı (1833) daha sonra operaya uyarlanmıştır.
•Altın Horoz (1834, şiir)
•Balıkçı ve Altın Balığın Hikayesi (1835, şiir)
•Yevgeniy Onegin (1825-1832) (şiirsel roman)
•Mednyy Vsadnik – Bronz Süvari (1833, şiir)
•Yemelyan Pugachev isyanının Tarihi (1834, düz yazı)
•Kapitanskaya Dochka – Yüzbaşının Kızı (1836, düz yazı)
•Kirdzhali – Kırcali (kısa hikaye)
•Gavriiliada
•Istoriya Sela Goryukhina – Goryukhino Köyü’nün Hikayesi (bitirilmemiştir)
•Stseny iz Rytsarskikh Vremen – Şövalye Hikayeleri
•Yegipetskiye Nochi – Mısır Geceleri (kısa şiirsel hikaye, bitirilmemiştir)
•K A.P. Kern – AP. Kern’ne (şiir)
•Bratya Razboyniki – Haydut Kardeşler (oyun)
•Arap Petra Velikogo – Büyük Petro’nun Arabı (tarihsel roman, bitirilmemiş)
•Graf Nulin – Kont Nulin
•Zimniy vecher – Kış akşamı
HAKKINDA YAZILANLAR
Puşkin’in dinî bilincinin oluşmasında Doğu’nun etkisi: Doğu ve Puşkin
Vladimir Kazarin*
1820 yılında Kırım gezisi sırasında ve sonrasında, Puşkin’in mektup ve eserlerinde, Tavrida olarak adlandırılan eski Kırım topraklarında, Ortodoks Hıristiyanlığı’nın gelişmesi ile ilgili anı ve rivayetlerden bahsetmemesi, bu konuya fevkalade kayıtsız kaldığını gösterir.
Taman’dayken, Kerç Boğazı’nın iki kıyısında bulunan eski Taman Hanlığı’na ve büyük ihtimalle, 1792 yıllarının tarihî bulguları arasında en heyecan verici eserlerden olan Taman Hanlığı’nın taştan yapılan muhteşem anıtına ilgi göstermiş ancak Puşkin “Meryem Ana’yı Himaye” kilisesinden hiç söz etmemiştir. Halbuki söz konusu Taman Hanlığı’nın taş anıtı bir süre bu kilisede muhafaza edilmişti. Ayrıca, o dönemde Meryem Ana’yı Himaye kilisesine bağlı bir rivayet çok meşhurdu. Bu kilise, 1022 yılında Taman Hanı Mstislav tarafından, Kosogların hanı Rededü ile yapılan savaşta galip geldiği için kurulmuştur.
Eski vakayinamelerde bu kilisenin Meryem Ana kilisesinin kalıntıları üzerine kurulmuş olduğu rivayet edilmiştir. Puşkin’in Meryem Ana Kilisesinden ve kuruluş özelliklerinden haberdar olduğu muhakkaktır, çünkü kendisi Taman Hanı Mstislav’ın şahsiyetine ilgi duymuş, “Kafkas Esiri” adlı uzun şiirindeki dipnotlarında bu handan da söz ederek, “Mstislav” adlı Taman Hanı’nı anlatan ayrı bir eser yazmayı düşünmüştür. Puşkin’in bütün bu olaylardan haberi vardır ancak eserlerinde bu konulardan hiç bahsetmemesi manidardır.
Kerç’e geldiğinde Puşkin, büyük ihtimalle Hazret Yohhan kilisesini ziyaret etmiştir. Eski Bizans usulü ile inşa edilmiş bu kilise, şehrin esas görülmesi gereken yerlerinden birisidir, Kerç’e gelen herhangi bir seyyah mutlaka burayı ziyaret etmiştir. Bu seyyahlar arasında, kiliseyi 1818 yılında ziyaret eden Çar I. Aleksandr’ın isminin söylenmesi meseleyi yeterince açıklıyor zannederim. Hz. Yohhan kilisesinin kuruluş tarihleri ile ilgili tartışmalar hala devam etmekte. Puşkin’in yaşadığı dönemde, kilisenin kuruluş tarihi olarak M.S. VI yüzyıl (A. İ. Mihaylovski-Danilevski) ve III-IV. yüzyıl (G. V. Gerakov) tarihleri tahmin ediliyordu. Bunun yanında daha gerçekçi fikirler de vardır (İ. M. Muravyev-Apostol). Günümüzde ise bilim adamlarının bu konuda kesin bir cevabı yoktur, tahmin edilen tarih ise VIII-XIV. yüzyıllardır.
Sivastopol yakınlarında Fiyolent burnunda bulunan Georgi Manastırına Puşkin’in yaklaşım tarzı çok manalıdır. O dönemde sadece Kırım’ın değil, bütün Rusya Ortodoks Hıristiyanlığı’nın önemli kutsal yerlerinden olan bu manastırın kuruluşunun 1000. yıldönümü yaklaşıyordu. Rivayetlere göre, günümüzde manastırın bulunduğu yerde eskiden bir mağara kilisesi vardı. O kilisenin papazı ise Andrey Havarisi idi. Puşkin ise yazılarında, ancak manastırın bulunduğu yerin manzarasının çok güzel olduğuna ve manastır yakınlarında eskiden antik mitolojiye ait olan “İfijeni Tavrida’da” adlı rivayette anılan Diana mabedinin bulunmasından dolayı manastırdan bahsetmektedir.
“Bahçesaray Selsebili” adlı eserinde Hıristiyanlık (ancak Ortodoks Hıristiyanlığı değil, Katolisizm) konusu ortaya çıkacaktır. Bu konu da o dönemde moda olan romantizmin meydana getirdiği Avrupa (Hıristiyanlık) ve Şark (İslâm) kültürlerinin karşılaştırılması akımına uymasından dolayıdır.
Nihayet, sıraladığımız olaylar arasında en manidarı, bahsettiğimiz dönemde Kırım’dan söz eden Puşkin, Kırım topraklarının Rus Hıristiyanlığı’nın vatanı olması ve burada 988 yılında Prens Vladimir’in vaftiz edilmesiyle ile ilgili bir kelime dahi söylememesidir. Böyle olmakla beraber, “Ruslan ve Ludmila” adlı uzun şiirinde ve “Mstislav” adlı uzun şiirinin karalamalarında Puşkin, Prens Vladimir’den bahsetmiştir. O dönem, Rusya’nın resmi tarihçisi olan N. M. Karamzin’in yazmış olduğu Rusya’nın vaftiz olayını anlatan kitabını dikkat ve titizlikle okumuş olan Puşkin’in, söz ettiğimiz döneme ait eserlerinde bu vaftiz olayını ihmal etmesi anlamlı ve dikkat çekici bir tavırdır. 1825 yılında Kırım’ı gezen Griboyedov, Rusya’nın bu vaftiz olayını çok düşünecek ve dile getirecektir.
Puşkin’in bu önemli olaylara karşı kayıtsızlık ve suskunluğunun nedeni, 1820 yılında, döneminin modasına uygun olarak aşırı ateist olmasıdır. Arkasında, lise yıllarında yazdığı “Rahip” adlı ahlaki serbest uzun şiiri (1813) vardı, ilerisinde daha yazılacak ve Tanrıya kahredecek “Gavriliada” (1821) ve Odesa’daki “Temiz Ateizm Dersleri” (1824, bahar) vardı. Dinî değerlerini ve Ortodoks Hıristiyanlığı’nı Puşkin, 1824 sonbaharında Mihaylovsko’ye geldikten sonra yeni tanımaya ve benimsemeye başlamıştır. İlgi çekici olan şudur: Puşkin’in dine ısınması, “Kuran-ı Kerim’e nazireler” yazdıktan sonra başlamıştır.
“Kurân-ı Kerim’e nazire” yazma fikri muhakkak, doğrudan Kırımla ilgilidir. Puşkin, Şark kültürünü, İslam dünyasını Kırım gezisi sırasında, özellikle Bahçesaray’da bulunduğu sıralarda tanımıştır. Bir yabancı olan Puşkin’i, Kırım Tatarları’nın dinî emirleri yerine getirme titizliği hayrete düşürmüştür. “Bahçesaray Selsebili” adlı uzun şiirinde Puşkin “muhteşem Doğunun insanlarının” “Kur’an’ın kutsal emirleri”ne “titizlikle riayet etmeye” hazır olduklarını, “Peygamberi sevenlerin” yaşlanırken Mekke’yi görme ve savaşta şehit olup cenneti kazanma arzularından çokça bahsetmiştir.
Kasım 1824’de, nazireler üzerinde çalışan Puşkin, 1790 yılında çıkan M. Verevkin tarafında tercüme edilen Kur’ân-ı Kerim’in metininden faydalanmıştır. Ancak Puşkin Kuran-ı Kerim’deki yazıları titizlikle takip etmemiştir. Onun şiirlerinin, kutsal kitabın surelerinin şiir diline tercümesi olduğunu söylemek yanlıştır. Puşkin’in şiirleri, Kuran-ı Kerim sureleri esas alınarak, Tanrı ile insan arasındaki münasebetler üzerine yazılmış fikirlerdir.
Haklı olarak şu fikir ileri sürülebilir: Puşkin, Rus insanın bilincinde Ortodoks dininin yeri üzerinde, İslâmı tanıdıktan sonra düşünmeye başlamıştır. Bir derecede, Kur’ân-ı Kerim, Puşkin’i Hıristiyan buyruklarını analiz etmeye teşvik etmiştir. Kurân-ı Kerim’in surelerini şiir diline çevirince, Puşkin, doğal olarak İncil’in bölümlerini şiir diline çevirme fikrini benimsemiş ve gerçekleştirmiştir. 1823 yılında yazılan “Eken” şiirinde Puşkin, İncil hikayesinden yola çıkarak, bu hikayesini “Demokrat İsa Mesih’in masalı” olarak yorumlamıştır. “Boris Godunov” trajedisinde (1824-1825) ise, şair tarafından tasvir edilen halk, “Hıristiyanların gayretle ettikleri dua”nın Allah’a ulaşmasını, “Bahçesaray Selsebili”nin kahramanlarının coşkusuyla arzu edecektir.
“Kurân-ı Kerim” naziresinden, Puşkin’in İsa Peygamber’in şahsiyetini açıklamaya çalıştığı ünlü “Peygamber” şiiri (1826) doğmuştur. Bu şiirde şair ilk defa bir Peygamberi, ferdi hayatı dışında bir Mesih olarak düşünecektir. Bunun yanında, “Peygamber” şiirinde, şair peygamberin vazifeleri arasında, Tanrı’dan insan bilincine armağan edilen dinî değerleri şöyle yansıtmıştır:
Çölde yatan cesedime
Aniden bir ses geldi Tanrı’dan,
“Kalk, Peygamber, kalk, gör, işit”,
Diyar diyar dolaşarak,
İrademi kabul et, ettir, git,
İnsan kalplerini sözlerinle yak”.
* Vernadskiy Tavriya Milli Üniversitesi Profesörü, Rus Edebiyatı ve Yabancı Edebiyat kürsüsü başkanı (Simferopol, Kırım/Ukrayna).
HABER
Puşkin’in büyük dedesinin konağında hazine bulundu
30.03.2012
Rusya’nın kültür başkenti St. Petersburg’da bir konağın restorasyonu sırasında 18. yüzyıla ait hazine bulundu.
Konağın gizli mahzeninde bulunan hazineler sergilenmesi için şehir müzesine teslim edilecek. Çaykosvsky sokağı 21 numarada bulunan tarihi konağın restorasyonu sırasında, işçiler tarafından gümüş eşyalar bulundu. Olay yerine çağrılan uzmanlar tarafından yapılan inceleme sonunda, hazinenin 18. yüzyıla ait olduğu belirlendi.
Üzerlerinde Çarlık Rusya’sının soylularından “Narışkin” ailesine ait armalar bulunan hazinede, çatal, tabak, kaşık gibi mutfak eşyaları, özel işlemeli semaverler, cep saatleri ve vazo gibi değerli eşyalar bulunuyor.
Özel bir şirket tarafından gerçekleştirilen restorasyon sırasında “tesadüf” eseri bulunan koleksiyonun 6 metrekarelik gizli bir mahzende saklandığı bildirildi. Restorasyon yapan şirket; gümüş koleksiyonun, 40 adet çuval içinde ve 1917 yılına ait gazete kağıtlarına sarılı olarak bulunduğunu açıkladı.
Gümüş koleksiyonun bulunduğu tarihi konakta, St. Petersburg Anıt ve Tarihi Eserleri koruma komitesi yetkilileri ve uzmanlar incelemelerini sürdürüyor.
1780 yılında yaptırılan iki katlı konak, Puşkin’in anne tarafından büyük dedesi olan Abram Ganibal Petroviç’e ait.
Siyahi olduğundan dolayı Büyük Petro’nun Arap’ı olarak da ünlenen Abram Ganibal, aynı zamanda Rus Çarı Büyük Petro’nun sekreterliğini ve emir erliğini de yapmış olan ordu komutanı ve devlet adamı olarak biliniyor.
HABER
‘Ünlü Rus şairler Hz. Peygamber hayranıydı’
YAŞAR NİYAZBAYEV
Zaman 15 Şubat 2013
Rusya Müftüler Konseyi’nin bu yıl 7.’sini düzenlediği “Âlemlere Rahmet, Hz. Muhammed” adlı şiir yarışmasında ödüller sahiplerini buldu.
Yarışmanın jüri üyesi şair Mihail Sinelnikov, “180 Rus şairin İslamiyet ve Hz. Muhammed (s.a.v) ile ilgili şiiri var. Bu şairler arasında Rusya’nın ünlü şairleri Aleksandr Puşkin, Mihail Lermontov ve İvan Bunin önde gelenler. Bu şairlerin şiirlerinde Hz. Peygamber’e hayran olduklarını görüyoruz. ” ifadelerini kullandı.
Yarışmaya Rusya’dan yüzden fazla şiir gönderildi. Şiirlerde 74’ü ön elemeyi geçti. Birinciliğe hak eden şiir bulunmazken İslam’ı 12 yıl önce kabul eden Rus şair Cennet-Sergey Markus “Kur’an’ın uçsuz bucaksız genişliği” şiiri ile ikincilik kazandı. Genç şair Rinat Suleymanov “Karanlık güneş” adlı şiiri ile ikinciliği paylaştı. Rus asıllı şair Valeriy İvanov ise Kadir Gecesi’ne atfen yazdığı “Leylet’ul Kadr” şiiri ile üçüncülüğe layık görüldü.
Rusya Müftüler Konseyi’nde (RMK) düzenlenen ödül törenine Müftüler Konseyi Başkanı Ravil Gaynuddin, RMK Kültürel ve Sosyal İşlerden sorumlu başkan yardımcısı Mustafa Kütükçü, juri üyeleri ve yarışmacılar katıldı.
Ödül töreninde konuşma yapan RMK Başkanı Gaynuddin, Hz. Muhammed’in(s.a.v) doğduğu Rabiul Evel ayı boyunca Rusya’da yaşayan Müslümanların, hayırlı etkinlikler düzenlediklerini belirtti. Gaynuddin, etkinlikler çerçevesinde hapishanelere ziyaretler gerçekleştirdikleri, seminer ve konferanslar düzenlediklerini ifade etti.
Moskova’nın en büyük konser salonlarından Crocus City Hall’da yaklaşık 6 bin kişinin katıldığı mevlit programı düzenlediklerini hatırlatan Müftü Gaynuddin, “Bu programın devamı olan şiir yarışmasına da çok sayıda vatandaş katıldı. Farklı dinlere mensup, farklı milletlerden insanlar Peygamberimizi(s.a.v) anlatmak için şiir yazdı. Her yıl yarışmaya katılmak isteyenlerin sayısı daha da artıyor. Bu çok gurur verici ve bizim için önemli bir sevinç kaynağı.” diye konuştu.
YARIŞMAYI DUMA DESTEKLEDİ
Yarışmanın Rusya Parlamentsou Alt kanadı Duma, Moskova Belediyesi, Rusya İlimler Akademisi ve Moskova Devlet Üniversitesi tarafından desteklendiğini belirten, RMK Kültürel ve Sosyal İşlerden sorumlu başkan yardımcısı Kütükçü, “Bu yarışma ile amacımız Efendimiz’in bize örnek olarak takdim ettiği hayatını sanatın çeşitli kollarından istifade ederek günümüze aktarmak. Bu sefer Peygamber Efendimiz’in hayatından kesitleri şiirlerle okuduk. Çok mutluyuz, çünkü bu yarışmaya sadece Moskova’dan değil, Rusya’nın farklı şehirlerden de katılım gerçekleşti. Ayrıca bir diğer sevinç kaynağı ise farklı din mensuplarının da bu yarışmaya katılmış olmaları ve Efendimiz hakkında düşüncelerini şiirle ifade etmeleri oldu.” şeklinde bilgi verdi.
Şiirleri okurken büyük sevgi ile yazıldıklarını hissettiğini belirten Juri üyesi Rusya Yazarlar Birliği mensubu şair Mihail Sinelnikov, “Çok sayıda şiir geldi. Şiirlerin yapıları, kaliteleri farklıydı. Aralarında çok güzel ve yetenekli şairler tarafından kaleme alınan şairler de vardı. Ancak bizim arayıp birincilik verebileceğimiz şiir maalesef yoktu. Bu yüzden bu yıl ikincilik ödülü verebildik.” dedi.
Öte yanda Sinelnikov Rus şairlerinin de İslam ve Hz. Muhammed’le ilgili bir çok şiir yazdıklarını belirterek, “Rus Şiir Antolojisi’nde 180 şairin İslamiyet ve Hz. Muhammed ile ilgili şiiri var. Bu şairler arasında Rusya’nın en ünlü şairleri Aleksandr Puşkin, Mihail Lermontov ve İvan Bunin var. Şiirlerinde bu şairlerin Hz. Muhammed’e hayran olduklarını görürsünüz. Ben, bu şairlerin İslamiyet ve Peygamberi ile ilgili şiirler yazdıkları anda tüm kalpten inandıklarını iddia edebilirim. O anda tamamen İslam’ı benimseyerek tüm güzelliklerini hissederek bu şiirleri yazdıklarına inanıyorum.” ifadelerini kullandı.
HZ. MUHAMMEDİN BÜYÜKLÜĞÜNÜ HİSSETMEYEN, ŞİİRİ ANLAMAZ
Hz. Muhammed’in öğretilerine bakıldığında insanın şaşırmamasının imkansız olmadığını belirten Sinelnikov, “Bence bir insan İslam öğretilerini ve Hz. Muhammed’in büyüklüğünü hissetmiyorsa ya da görmemezlikten geliyorsa, bu insanın şiiri anlaması hiç mümkün değil” diye konuştu.
İkincilik ödülü kazanan Markus, İslamiyet ile yeni bir hayata başladığını ve şiirini yazarken bu duygularını ifade etmeye çalıştığını belirtti.
Markus’un şiirinin Türkçe anlamı şöyle:
Ben de sizin gibi yarı uykulu, karanlık içinde,
Gücümü harcadım, aklımı kaybettim,
Bir kertenkeleden daha aşağı
Buldum, saklandım, yaşamadım
Işık nerede, Allahın ışığı,
Ölen ruhların dağlardan daha yüksek uçmasını sağlayan?
Kur’an-ı Kerim ile yaşamayan, uçsuz bucaksız genişliği bilemez.
‘ONA OLAN SEVGİMİ ANLATTIM’
İkinciliği Markus ile paylaşan Rinat Süleymanov da şiir yazarken kendisi gibi gençlere hitap etmek istediğini kaydetti. Hz. Muhammed’in öğretilerini anlatmaya çalıştığını belirten Süleymanov, “Kendimden soyutlanıp elimde kalem değil de fırçanın olduğunu düşündüm. Adeta bir resim çiziyor gibiydim. Bu resimde İslamiyet’in tüm güzelliklerini ve Hz. Muhammed’e olan sevgimi aktarmak istedim” dedi.