Sibirya’daki Svardslovsk’ta 1931’de bir köylü ailesinin çocuğu olarak hayata gözlerini açan Yeltsin, 1955’te Ural Politeknik Enstitüsü’nden inşaat mühendisi olarak mezun oldu. Politikaya 1961’de başlayan Yeltsin, Sovyetler Birliği’nin dağılma aşamasında ülkesinin demokrasi ve serbest piyasa ekonomisi doğrultusunda dönüşümünün sağlanmasında büyük katkı sağladı. Rusya Federasyonu’nun dokuz yıl başkanlığını yapan Boris Yeltsin, tüm kamu sektörünü hızla özelleştirirken, yolsuzluk ve usulsüzlük iddiaları ile sıkça gündeme geldi.
1991’de Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov’u hedef alan darbe girişimine direnen Yeltsin ‘demokrasi kahramanı’ olarak görüldü. Ancak Ekim 1993’te, yetkilerini kısıtlamak isteyen Rus Parlamentosu alt kanadı Duma’yı tanklarla bombalattı. Aralık 1994’te girdiği, Çeçenistan’dan iki yıl sonra yenilgiyle ayrıldı. 1996 yılında ikinci kez göreve gelen Yeltsin, Çeçenistan’da süren savaş, yaşanan ekonomik kriz ve sıkça değişen hükümetlere dayanamayarak görev süresinin dolmasına birkaç ay kala Aralık 1999’da görevi başbakan Vladimir Putin’e devretti. 23 Nisan 2007 tarihinde vefat eti.
VEFAT-HABER
Rusya’nın seçilmiş ilk lideri Yeltsin öldü
Faruk Akkan
Zaman 24 Nisan 2007
Rusya Federasyonu’nun demokratik olarak seçilen ilk lideri Boris Yeltsin 76 yaşında hayatını kaybetti. Kremlin özel doktoru Sergey Mironov, Yeltsin’in dün kronik kalp yetmezliği nedeni ile öldüğünü açıkladı.
Yeltsin, Ağustos 1991’de tank üzerine çıkarak darbecilere meydan okumuştu.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasında başrol oynayan isimler arasında yer alan Boris Yeltsin’in ölümü dolayısıyla ülkede bir günlük yas ilan edildi. Gelişme, dünya liderleri tarafından da üzüntüyle karşılandı. ABD Başkanı George Bush, Yeltsin’i, ‘tarihi bir şahsiyet’ olarak tanımlarken, AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da taziye mesajında Yeltsin’in Rusya’da dikta rejimini yeniden canlandırmaya çalışan darbeye karşı duruşuyla hatırlanacağını belirtti. Sağlığında kendisi ile konuşmayan Sovyetler Birliği’nin son lideri Mihail Gorbaçov ise yaptığı açıklamada, “Omuzlarında ülkesiyle ilgili birçok yararlı olay ve ciddi hatalar bulunan Yeltsin’in ailesine en içten taziyetlerimi iletmek isterim.” dedi.
ESERLERİ
Bu Gidişe Karşıyım
“Gorbi’yi Niçin Sevmiyorum”
(Against The Grain An Autobiography)
Boris Yeltsin
Altın Kiataplar / Toplum ve İnsan Dizisi
“Stalin muhalif politikacıları vurdururdu… ama artık zaman değişti.” Boris Yeltsin olağanüstü biyografisini böyle özetliyor. Bu kitap halen Sovyet yaşamının doruk noktalarında gezinen bir politikacı tarafından yayımlanan ilk açık, dürüst ve gerçek bir hesaplaşmadır. Yeltsin, Gorbaçov iktidarının perestroyka politikasının asıl öyküsünü ve perde arkasında bürokrasiye karşı
verilen büyük mücadeleyi anlatıyor. Yeltsin’in yaşam öyküsünde yalnızca enerjik ve cesur bir Rus delikanlısının, sistemle savaşını değil, Sovyetler Birliği’nde yaşanan büyük değişimin çarpıcı tablosunu bulacaksınız. Şu anda Sovyetler Birliği’nin en büyük Cumhuriyeti Rusya Federasyonu’nun devlet başkanı olan Boris Yeltsin, SSCB’de geleceğe dönük gelişmelerde en iddialı isimlerden biridir.