sanat tarihçisi, edebiyat araştırmacısı, çevirmen
Burhan Ümid Toprak
1906 yılında Manisa’nın Demirci ilçesinde doğdu. Doktor Ali Rıza Bey’in oğludur. İzmir’de Fransız ve Amerikan okullarında okudu. İzmir Erkek Lisesi’ni bitirdikten sonra öğrenim için Fransa’ya gitti. 1929’da Paris Sorbonne Üniversitesi Felsefe Bölümü’nü bitirerek yurda döndü. 1930’dan itibaren Sanayi-i Nefise Mektebi’nde (İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi) uzun yıllar sanat tarihi öğretmenliği yaptı. 1936 yılında okul müdürlüğüne atandı. Aynı yıl Akademi’de Türk Tezyîni Sanatları Bölümü’nün açılmasına öncülük etti. Yöneticiliği döneminde Léopold Lévy, Louis Sue Rudolf Belling, Bruno Tout gibi yabancı uzmanlar aracılığıyla Akademi’de eğitim ve öğretim yöntemlerini yenileme çalışmaları yaptırdı. 1948 yılında Akademi yangınından sonra müdürlükten ayrılmasına rağmen ders vermeyi sürdürdü. Üç yıl kadar Milli Eğitim Bakanlığı müfettişliği görevinde bulundu. 1949-50 arası Talim ve Terbiye Kurulu üyeliği yaptı. 1967 yılında İstanbul’da vefat etti.
ESERLERİ:
Araştırma-İnceleme:
Yunus Emre Divanı (3 cilt, son cilt Risâle-i Nushiyye ile Niyazi-i Mısrî’nin ve Bursalı İsmail Hakkı’nın şerhleri 1934; 1972, 1982),
Sanat Şaheserleri -Rönasans’tan Bugüne Kadar (3 cilt, Louis Hourticq ile, 1940-41, 4. baskı 1958),
Sanat Tarihi (1960)
Deneme:
Ballar Balını Buldum (1940, 1948).
Çeviri:
Dar Kapı (Andre Gide’den, 1931),
De Profundis (Oscar Wilde’dan, 1935),
İslâm Sanatları (Gaston Migeon’dan, 1943), Düşünceler ve Sohbetler (Epiktetos’tan, 1937), Doksanüç İhtilali (Victor Hugo’dan),
Eşsiz Hikâyeler -Cezaevi Anıları (Oscar Wilde’dan),
Bedîiyyat (Charles Lalos’tan, 1940),
Din ve Sanat (L. Massingnon-F. Mauriac-B. Greethuysen-H. de Montherland-A. Saurès’ten).