hikaye ve roman yazarı
17 Ağustos 1909 tarihinde Selanik’te doğdu. Siverek Milletvekili ve Kaymakam İbrahim Vehbi Uçuk’un kızı. Ailesiyle Anadolu ilçelerinde dolaşırken öğrenimini, evinde özel olarak tamamladı. Yazarlık yaşamına 1935 yılında şiir yazarak başladı. Daha sonra hikaye ve romana yöneldi.
Eserlerinde genellikle kadın hakları, kadının toplumdaki yeri, analık duygusu ve zaman zaman mistik temaları işledi. Anadolu kadınını ve Anadolu’nun çeşitli sorunlarını dile getirdi. Sıcak ve içten anlatımıyla dikkat çekti. Çok sevdiği çocuklar için de romanlar, öyküler, masallar ve manzum masallar yazdı.
Cumhuriyet dönemine başından itibaren tanıklık etti. Anılarını ‘Erkekler Dünyasında Bir Kadın Yazar – Silsilname I’, ‘Yıllar Sadece Sayı – Silsilname II’ ve ‘Bir İmparatorluk Çökerken’ adlı kitaplarında topladı. Uçuk’un çok sayıda roman, şiir ve macera kitabı vardı. ‘Türk İkizleri’ adlı çocuk kitabı İngilizce’den Japonca’ya kadar birçok dile çevrildi.
Türkiye Yazarlar Birliği tarafından çocuk edebiyatı ve hatıra türündeki çalışmalarından dolayı 2001 yılında ‘Üstün Hizmet Ödülü’ aldı.
1958 yılında Uluslararası Çocuk Kitapları Birliği’nin Hans Christian Andersen Yarışması’nda Şeref Armağanı’nı kazandı.
Yazar Mahmut Yesari ve Galatasaraylı futbolcu Cici Necdet ile evlilik yaptı. Hayatı boyunca dört defa evlendi.
ESERLERİ:
Roman:
Küçük Ev
Kanlı Düğün
Siyah Dantelli Şemsiye
Uçan Su
Değirmentaşı
Hep Yarın
Güneş Kokusu
Kirazlı Pınar
Sürü Çıngırakları
Dikenli Çit
Öykü:
Cennet Bahçesi
Işıklı Pencere
Kurtların Saygısı
Değişen Sensin
Altın Pabuçlar
Artık Geçti
Çocuk Kitapları:
Türk İkizleri
İran İkizleri
Gümüş Kanat
Yalçın Kayalar
Mavi Ok
Kırmızı Mantarlar
Üç Masal
Ateş Gözlü Dev
Cepteki Yavrular
Kurnaz Çoban
Herte Verte Pitte
Eve Giren Güneş
Açılan Pencereler
Esrarengiz Yalı
Mavi Derinliklerdeki Sır
Sırrını Vermeyen Tabak
Dünyamız Tehlikede Uzaydaki Mavi Bilye 5
Oyun:
Yaşamak İstiyoruz
Gök Korsan
Bileziklerin Sesi
Anı:
Bir İmparatorluk Çökerken (anı, 1995, YKY)
Erkekler Dünyasında Bir Kadın Yazar
HAKKINDA YAZILANLAR
Cahit Uçuk’u kaybettik
Milliyet 8 Kasım 2004
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın yazarlarından Cahit Uçuk, 95 yaşında hayata gözlerini yumdu. Kadın yazar Cahit Uçuk, 95 yaşında hayata gözlerini yumdu.
VEFAT-HABER
Ünlü yazara ‘sır’ cenaze
Süleyman Arat
Hürriyet 08.11.2004
Cumhuriyet döneminin ilk kadın yazarlarından Cahit Uçuk, gazetelere bile ilan verilmeden öldüğü gecenin sabahında toprağa verildi.
TÜRK edebiyatından bir yıldız daha kaydı. Önceki gece yarısı Bebek’teki çok sevdiği evinde 95 yaşında ölen Cumhuriyet döneminin ilk kadın yazarlarından Cahit Uçuk, görkemli hayatına tezat oluşturacak şekilde, aynı gün yalnızca 38 kişinin katıldığı buruk bir cenaze töreniyle toprağa verildi. Adı nedeniyle toplumun geniş kesiminde ‘erkek’ olarak bilinen Cahit Uçuk, gerçek soyadı olan Üçok’u mahkeme kararıyla değiştirerek kitaplarında kullandığı soyadını almıştı.
SORU İŞARETLERİ
Erkek kardeşi ve iki yeğeninin isteği üzerine öldüğü gecenin ertesinde, gazetelere bile ilan verilmeden defnedilen ünlü yazarın, Zincirlikuyu mezarlığındaki camide yapılan cenaze törenine, telefon trafiğiyle öğrenen az sayıda seveni katılabildi. Uçuk’un ölüm haberi, kendi internet sitesi olan www.cahitucuk.com’a dahi girilemedi. Cenaze için bu kadar acele edilmesi, soru işaretleri yaratırken, aile içi bir ihtilaf olabileceği de iddia edildi.
Ailesi: Morgda kalmayı istemezdi
ÜNLÜ yazar için yeğeni Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Başhekimi Doç. Dr. Cahit Üçok, ‘Neden hızlı olsun ki. Tüm dini vecibeleri yerine getirilerek, bekletilmeden toprağa verildi. Ayrıca salı günü yurtdışına gidecek olan diğer yeğeni, Prof.Dr. Alp Üçok da törene katılabilsin istedik’ dedi. Ünlü yazarın hayattaki tek kardeşi Yılmaz Üçok ise ‘Maalesef çok tepki aldık. Ancak kendisi morgda olmayı istemezdi, bunu düşünerek cenazeyi bekletmeyi uygun bulmadık’ diye konuştu.
ARKADAŞLARI: EVİNDE BEKLETSEYDİLER
Cenazeye katılan Cahit Uçuk’un arkadaşları ise ‘Topluma mal olmuş büyük bir yazardı. Böyle 20-30 kişiyle onu uğurlamak yüreğimizi burktu. Kendisi görkemli bir kişiydi. Tanıdığımız kadarıyla böyle apar topar defnedilmeyi asla istemezdi. Madem morg istemezdi deniliyor, o zaman evinde uygun koşullarda bir gün bekletilebilirdi’ dediler. Törene aynı zamanda editörü olan yeğeni Ayşe Üçok da katıldı. Ünlü yazar bir süre önce suikast sonucu ölen Bahriye Üçok’un ve Türk siyasetinin unutulmaz simalarından Turhan Feyzioğlu’nun da akrabasıydı.
İmam hariç, 38 kişi
Yazarın erkek kardeşi ve yeğenlerinin kararıyla, öldüğü geceyle aynı günün ikindi vaktinde toprağa verilen Cahit Uçuk’un birçok seveni, haberleri olmadığı için cenazeye gelemedi. Yazarın Zincirlikuyu Mezarlığı Camisi’nde kılınan cenaze namazına imam hariç, cami görevlileri, cenaze aracı şoförü, kazı ekibi dahil 38 kişi katıldı.
Çocuk kitabı Japonca’ya bile çevrildi
DAHA çok çocuk romanlarıyla, özgün masallarla tanınan Cahit Uçuk, 1909 yılında Selanik’te doğdu. Ailesiyle Anadolu ilçelerinde dolaşırken öğrenimini, evinde özel olarak tamamladı. Yazarlık yaşamına 1935 yılında başladı. ‘Türk İkizleri’ adlı çocuk kitabı İngilizce’den Japonca’ya kadar birçok dile çevrildi, 1958’de Uluslararası Çocuk Kitapları Birliği’nin Hans Christian Andersen Yarışması’nda Şeref Armağanı’nı kazandı. ‘Bir İmparatorluk Çökerken’ kitabında; yakın tarihimizin birinci elden tanıklığını aktardı. ‘Erkekler Dünyasında Bir Kadın Yazar-Silsilename I’de erkekler ortamında güzel bir kadın yazarın meslek yaşamından, bireysel yaşantısından kesitleri anlattı, ‘Yıllar Sadece Sayı-Silsilename II’de Babıáli’nin ünlü simaları, onlarla münasebetleri dile getirildi. Uçuk, eserlerinde Anadolu kadını ve Anadolu’nun meselelerini sıcak bir anlatımla okurlarıyla paylaşmıştı. Uzun süre en çok okunan yazarlar arasında yeralan Cahit Uçuk, Türkiye Yazarlar Birliği tarafından da çocuk edebiyatı ve hatıra türündeki çalışmalarından dolayı 2001 yılında ‘Üstün Hizmet Ödülü’ almıştı.
ESER-AYRINTI
Bir İmparatorluk Çökerken..
-Anılar-
Cahit Uçuk
Yapı Kredi Yayınları / Edebiyat Dizisi
Cahit Uçuk, anılarında, Selanik ve İstanbul’un ahşap konaklarındaki görkemli yaşamı, işgal yıllarını, ülkeyi kaplayan kara bulutların arasından yeni bir devlet kurmaya çalışan idealist insanların çabalarını ve unutulmuşluğu anlatıyor. Artık çarpıtılmaya yüz tutan yakın tarihimizin birinci elden tanıklığı.
Cumhuriyet Türkiyesi’nin ilk kadın yazarlarından biri olan ve 60. yazı yılını kutlayan, Cahit Uçuk’un anılarında anlattığı sadece onun değil, hepimizin geçmişi…