Çelebi  Mehmet

Osmanlı Padişahı

Yönetim Süresi: 1413-1421
Babası: Yıldırım Bayezid
Annesi: Devlet Hatun
Doğumu: 1379
Vefatı: 26 Mayıs 1421

1379 yılında doğdu. Osmanlı padişahlarının beşincisi. Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu. Babası Sultan Yıldırım Bayezid Han, annesi Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kızı Devlet Hatun’dur.

Küçüklüğünden itibaren devrin en yüksek alimlerinden ders aldı. Din ve fen ilimlerini öğrendi. 1393’te devlet idaresinde tecrübe sahibi olması için Amasya’ya sancak beyi olarak tayin edildi.

Ankara Savaşı’ndan sonra parçalanan Osmanlı topraklarını yeniden birleştirmek için çalıştı. Bu kaos dönemine, fetret devri (1402-1413) denildi. Bu dönemde kardeşleri Süleyman, İsa ve Musa Çelebi ile mücadele etti.

En son 1413 tarihinde Çamurlu mevkiinde, Musa Çelebi kuvvetlerini bozguna uğrattı. Edirne’de tahta çıktı. Böylece Osmanlı Devleti’ni karşılaştığı büyük bunalımdan kurtardı. Devletin birliğini sağladı. Elden çıkan toprakları geri almaya çalıştı.

1414’te Anadolu üzerine yürüyerek Aydınoğlu Cüneyd Bey’in elinden Kayacık, Nif ve İzmir’i aldı. Karamanoğulları’na ait Konya’yı muhasara etti. Ancak Karamanoğlu İkinci Mehmet’in af dilemesi ve tabiiyetini arz etmesi üzerine barış yapıldı. Karamanoğlu’nun sözünde durmaması üzerine Konya’yı ikinci defa kuşatarak zaptetti (1415). Daha sonra yapılan antlaşmayla Konya’yı Karamanoğulları’na bıraktı. Beypazarı, Sivrihisar, Akşehir, Yalvaç ve Beyşehir’i Osmanlı’ya kattı.

Daha önce Musa Çelebi ile birleşerek kendisine karşı savaşan ve vergisini göndermeyen Eflak beyi Mirça üzerine yürüdü. Onu Yer-Göğü’de mağlup etti. Mirça, üç yıllık vergisini ödediği gibi, oğlunu da rehin olarak bıraktı. Rumeli’den dönüşünde Candaroğulları üzerine yürüdü. Tosya, Çankırı ve Kalecik’i ele geçirdi. 1416 ve 1420’de ilk defa Tuna ırmağının kuzeyine geçerek Basarabya’ya girdi.

Devrinin en önemli iç hadisesi Şeyh Bedrettin isyanıdır. Şeyh Bedrettin, İslam’a uymayan sapık fikirler sahibiydi. Bu ayaklanmayı zamanında bastırdı. Yakalanan Şeyh Bedrettin, İslam alimlerinin fetvası üzerine idam edildi.

Aynı yıl Rumeli’de taht mücadelesine giren kardeşi Mustafa Çelebi’yi yenilgiye uğrattı. Mustafa Çelebi kaçarak, Bizans imparatoruna sığındı. Bu olaydan kısa bir süre sonra, Edirne’de avlanırken rahatsızlandı. Çok geçmeden de 26 Mayıs 1421 tarihinde vefat etti. Naşı, Bursa’ya getirilerek Yeşil Türbe’ye defnedildi.

Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu kabul edilen Çelebi Mehmet, sabırlı, azim ve irade sahibi, sözüne ve vaadine sadık, vakur bir hükümdardı. Sekiz yıllık yönetim süresini İslam dinine hizmetle geçirdi. Küçük ve büyük yirmi dört muharebede bulunarak kırka yakın yara aldı.

İçte ve dışta daimi olarak din ve devlet düşmanlarıyla mücadele halinde iken yazdığı bir şiiri:

“Cihan hasm olsa, Hakk’tan nusret iste!
Erenlerden dua ve himmet iste!”

beytiyle başlamaktadır.

Çelebi Mehmet Bey, Resul-i Ekrem’in mübarek komşularının dualarını almak için her sene onlara hediyeler gönderme adetini başlattı. Sürre alayı adı verilen bir heyetle Mekke ve Medine’deki mübarek yerlerin bakımı için sarf edilirdi.

Memleketin imarına büyük önem verdi. Bursa’da Yeşil Türbe ile bir cami, medrese ve imaret, Edirne’de bir cami ve bedesten, Amasya’da da oğlu Kasım için bir türbe yaptırdı.