Çerkes Reşit Bey

Çerkez Ethem’in kardeşi

Manisa Eski Milletvekili

1877 yılında doğdu. Çerkez Ethem’in kardeşidir. TBMM’nin I. Döneminde Saruhan (Manisa) milletvekilliği yaptı.

Kardeşi Çerkes Ethem ile birlikte, düzenli ordunun kurulmasına karşı çıktı. Çerkez Ethem ile birlikte Yunanlılara sığındı.

8 Ocak 1921’de milletvekilliği düşürüldü.

Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından idama mahkum edildi. Yüzellilikler listesine alındı.

Uzun yıllar Ürdün’ün başkenti Amman’da yaşadı. 1950’de Türkiye’ye döndü.

1951 yılında vefat etti.

HABER

Çerkez Ethem’in akrabası, akrabalarını arıyor
Yeni Şafak 9 Ağustos 2007

Milli mücadele yıllarında düşman kuvvetlerine büyük kayıplar verdiren Çerkez Ethem’in Ürdün’de yaşayan amcaoğlu Türkiye’deki akrabalarını arıyor.

Çerkez Ethem’in ağabeyi Reşit Bey’in torunu Rasheed Arslan Ali, 36 yıldır Ürdün’ün başkenti Amman’da yaşıyor. Amman’da Jordan Cement Factories Co. Ltd. Şti’nin çimento fabrikasında inşaat mühendisi olarak çalışan Rasheed Arslan Ali, 13 yaşındaki büyük oğlunun ismini de Ethem koymuş.

Kafkasya’dan göçen büyük dedeleri Ali Bey’in 1860’larda Balıkesir’in Bandırma ilçesi Emreköy’e yerleştiğini ve yörede Şapsığlar namını ile anıldıklarını anlatan Rasheed Arslan Ali, amcaları İlyas ve Nuri Bey’lerin 1901-1902 yıllarında Rum eşkiyaları ile savaşırken şehit düşdüğünü ifade etti. İki amcasının şehit düşmesi ile birlikte dedesi Ali Bey’in Reşit ve Tevfik Bey’i Harbiye’ye okutarak subay yaptığını ifade eden Rasheed Arslan Ali, en küçük amcaları Çerkez Ethem’i ise yanında tuttuğunu söyledi.

Ürdün’den Antalya’nın Manavgat ilçesi Side beldesine eşi ve 3 çocuğu ile bir haftalık tatile gelen Rasheed Arslan Ali, Türkiye’deki akrabalarını 20 yıldır aramasına rağmen bir türlü bulamadığını belirtti. Yirmi yıl önce Ürdünlü İman hanımla evlendiğini ve bu evlilikten Nurhan (16) isimli bir kızı ile Ethem (13) ve Ahmet (11) isimli iki oğlunun bulunduğunu ifade eden R. Arslan Ali, çocuklarının öz benliklerini kaybetmemesi için evlerinde Arapça yanında Türkçe konuşturduğunu kaydetti.

Rasheed Arslan Ali, “İki yılda bir atalarımın doğup büyüdüğü ve düşman işgalinden ülkemin kurtuluşu için savaştığı topraklarla özlem gidermeye geliyorum. İş nedeni ile Ürdün’de yaşıyorum ama; benim öz be öz vatanım Türkiye. Çerkez Ethem öz be öz amcamdır. Amcam kimilerine göre kahraman, kimilerine göre vatan haini. Amcamla ilgili en iyi kararı tarihçiler verecektir. Bandırma’da yaşayan akrabalarım Türkiye’nin değişik yerlerine göç ettiği için kendilerine ulaşamıyorum. En büyük hayalim akrabalarıma kavuşup hasret gidermek.” diye konuştu.

HAKKINDA YAZILANLAR

Babam ile amcam vatan haini değil
Ömer Karahan
Günaydın 16.11.2017

Çerkes Ethem’in yeğeni Güner Kuban, tarihi çarpıtan ‘Vatanım Sensin’ dizisine ateş püskürdü: Dizide babam vatan hainliğiyle itham ediliyor ve amcam tarafından vuruluyor! Tüm Çerkeslere yapılan bu hakareti, burunlarından getireceğim!

Kanal D’de yayınlanan ‘Vatanım Sensin’ dizisinin geçen haftaki bölümünde yer alan bir sahne ortalığı karıştırdı. Bu sahnede; Ufuk Bayraktar’ın canlandırdığı ‘Dağıstanlı’, İngiliz casusu olduğu ve vatanına ihanet ettiği için abisi ‘Refik’i öldürdü. Çerkesler, bu sahnenin yayınlanmasının ardından diziye tepki yağdırdı. Çünkü dizide anlatılan döneme bakıldığında; ‘Dağıstanlı’ karakterinin aslında Çerkes Ethem olduğu, öldürdüğü abisi ‘Refik Bey’in de milletvekili Reşit Bey olduğu anlaşılıyor. Reşit Bey’in kızı ve Çerkes Ethem’in yeğeni olan 82 yaşındaki Güner Kuban, dizideki bu olayın ardından savcılığa şikayette bulundu. Bodrum’da yaşayan Kuban’a telefonla ulaşarak dizide yansıtılan olayın perde arkasını sorduk. Ailesi hakkında ‘Bir Vatan Aşkına-Çerkes Ethem ve Ailesinin Gerçek Öyküsü’ adlı bir kitap yazan Güner Kuban, “Bize bunları yaşatanların burunlarından her şeyi fitil fitil getireceğim” dedi.

Kuban; amcası Çerkes Ethem ve babası Reşit Bey’in, TBMM’nin 30 Mayıs 2016’da aldığı kararla vatan haini olmadıklarının ispatlandığını hatırlattı. İşte Kuban’ın GÜNAYDIN’a anlattıkları:

‘İNGİLİZLER’İN KAPIYA BIRAKTIĞI TORBALARCA ALTINI GERİ ÇEVİRDİ’

Doktor bir arkadaşım var… Benim yazdığım ‘Bir Vatan Aşkına-Çerkes Ethem ve Ailesinin Gerçek Öyküsü’ kitabını defalarca okumuş biri… Dizideki bu sahneyi gördüğünde beyni arayıp “Kanal D’de şu anda amcan, babanı öldürüyor, bu olay doğru mu?” diye sordu. Düşünün artık bu entelektüel kadın bile böyle düşünürse, diziyi izleyen yüzbinlerce kişi Çerkes Ethem ve dizide İngiliz casusu olarak gösterilen babam Reşit Bey hakkında neler düşünür.

‘TARİH BİLGİLERİ YOK MU?’

Birinci Meclis’te ve TBMM’de milletvekili olan babam Reşit Bey, Mustafa Kemal’in yalnız silah değil, sınıf ve sıra arkadaşıydı. Babam Yunanistan’da sürgündeyken bir gün eve başından kanlar akarak gelmiş. Bunu gören ev halkı telaşlanarak ne olduğunu sormuş. Babam da Mustafa Kemal aleyhinde konuşanlarla kavga ettiğini anlatmış. Maddi ve manevi açıdan müşkül durumdayken, İngilizler’in kapıya bıraktığı torbalarca altını da kabul etmemişti. Çünkü İngilizler’in isteği; Türkiye ile Rusya arasında, Çerkes Kardeşler’in yönetiminde tampon bir devlet kurmaktı. Babam onlara çok kesin ve net bir yanıt vermiş: “Türkiye Cumhuriyeti’ni biz kurduk. Onun aleyhinde hiçbir oluşumun içinde yer almayız!”

Ben babamı ilk kez gördüğümde 16 yaşındaydım. Babam bana “Dünyanın neresinde nedensiz bir savaş görsen, arkasında mutlaka İngiliz parmağı vardır” demişti. Düşünün bu adam, yani babam Reşit Bey, bu dizide İngiliz casusu olduğu için kardeşi tarafından öldürülüyor! Senaristin, yönetmenin ve bunun yayınlanmasına müsaade edenlerin burnundan bunu hukuki yollarla fitil fitil getirmezsem bana da Güner demesinler!

Anadolu’yu ikinci vatanları olarak kabul etmiş ve onu canları pahasına korumuş olan milyonlarca Çerkes, dizideki bu durumu görünce ayağa kalktı. Burada sadece tarih çarpıtılmadı; aileme ve sadık Çerkes milletine de resmen hakaret edildi. Bu senaryo nasıl denetlemeden geçti ve ekrana yansıtıldı? Bunu denetlemesi gereken heyet neyle meşguldü acaba?
Yaşanan olayı ve tarihi bilen herkes ve bütün Çerkesler emindir ki, dizideki ‘Dağıstanlı’ karakteri Çerkes Ethem’dir. Amcamın, babamı güya vatan haini olduğu için öldürdüğü sahneyi yazanların ve çekenlerin hiç mi tarih bilgisi yok? Hiç mi vicdanları yok? Keşke bu durum yaşanmasaydı… Bu düzmece senaryodan ötürü sorumlular hakkında dava açıldı.

‘ASIL İHANETİ, BU UYDURUK SENARYOYU YAZANLAR YAPTI’

TBMM ‘nin 30 Mayıs 2016 tarihli kararıyla, Çerkes Ethem ve ailesinin hain olduğuna dair bir kararın asla çıkmadığı açıklandı. Asıl ihaneti; Çerkes Ethem’e, ailesine ve tüm Çerkeslere, bu uyduruk senaryo ve sahneyle iftira atan ve buna müsaade eden sorumlular yapmıştır.

Babam ve amcamın görünüşlerinin, dizideki karakterlerle taban tabana zıt olduğunu görüyorsunuz. Milli Eğitim Bakanlığı’na açtığımız davaya ek olarak, bu diziyle uğraşmamız da gerekiyor artık. Neyse ki bizim ‘Bir Vatan Aşkına’ adlı dizimiz nasıl olsa gerçekleri anlatacak.