Clemens Holzmeister

27 Mart 1886 tarihinde Avusturya Tirol’de Fulpmes kentinde doğdu. 1906-1913 yılları arasında Viyana Teknik Üniversitesi’nde mimarlık eğitimini tamamladı. 1919’da Roma Dönemi’nden başlayarak kilise yapımını inceleyen tezi ile doktor unvanını aldı. 1919-1924 yılları arasında İnnsbruck’ta Devlet Yapı Sanat Okulu’nda öğretim görevliliğinin yanı sıra kilise yapıları gerçekleştirdi ve Unterberger’de ideal tasarımlar sergisini açtı.

Viyana Krematoryumu’nun tasarımı ve yapımı ile görevlendirilen Holzmeister 1924 yılı başlarında tamamladığı bu yapıyla Avusturya’da tanınmaya başladı. Yine aynı yıl Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde öğretim üyesi ve yönetici olarak göreve başladı. 1933-1937 yılları arasında aynı kurumun rektörlüğünü üstlendi.

1924’te Viyana’da bir toplu konut uygulaması gerçekleştiren Holzmeister 1926’dan 1938’e değin sürecek olan Salzburg Festspielhaus’un yenileme çalışmalarını başlattı.

1928-1933 arasında Viyana’daki akademik çalışmalarının yanı sıra Düsseldorf Güzel Sanatlar Akademisi’nde de dersler verdi. Almanya’daki bu akademik çalışmaları sırasında 1929’da daha sonra Hitler rejimince yıktırılan ve mekan açısından dönemin en etkileyici yapılarından biri sayılan Schlageter Anıtı’nı gerçekleştirdi.

1929 ile 1933 yılları arasında Blankenese, Merdingen, Mönchen-Gladbach, Cleve ve Berlin Lilienstrasse Kiliseleri Holzmeister’ın Almanya’daki diğer uygulamaları oldu. Aynı yıllarda Avusturya’da Linz’de Kreuzschwestern Okulu, Krim Kilisesi, Bad Ischl’de Dinlenme Evi, Grinzing’de Okul, Dornbach Kilisesi, Vogelweidplatz Kilisesi ve Viyana Radyoevi’ni inşaa etti.

Hitler rejiminin baskıları nedeni ile 1933’te Düsseldorf’taki akademik görevinden ayrılmak zorunda kaldı. Holzmeister 1938 yılında Almanya’nın Avusturya’yı işgali üzerine Viyana’dan ayrılarak İstanbul’a yerleşti.

Daha önceleri 1927-1938 yılları arasında Viyana’daki bürosunda tasarladığı projeleri gerçekleştirmek için Ankara’ya gelen Holzmeister, Türkiye’nin yeni biçimlenen başkentinde çok sayıda kamu yapısı tasarlayıp gerçekleştirme olanağı buldu.

11 Ocak 1937’de çıkarılan bir yasa ile açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi proje yarışmasında Birincilik ödülü aldı. Holzmeister’ın Türkiye’de gerçekleştirdiği en önemli eseri 1963’te tamamlanan Türkiye Büyük Millet Meclisi binasıdır.

12 Haziran 1983 tarihinde Avusturya Salzburg Hallein’de vefat etti.

Clemens Holzmeister, Avusturyalı aktris olan Judith Holzmeister’ın babasıdır.

Yazan: Cahit Kalenderoğlu

Projeleri
* Türkiye Büyük Millet Meclisi Binalar Topluluğu (1960)
* Avusturya Büyükelçiliği (1936)
* Emlak Kredi (Emlak ve Eytam) Bankası (1934)
* Yargıtay (İktisat ve Ziraat Vekaleti) Binası (1934)
* Bayındırlık Bakanlığı (Nafıa Vekaleti) Binası (1934)
* İçişleri Bakanlığı (Dahiliye Vekaleti) Binası (1934)
* Milli Eğitim Bakanlığı Binası (1934)
* TC Cumhurbaşkanlığı Köşkü (Pembe Köşk) (1932)
* Genelkurmay Başkanlığı Binası (Erkan-ı Harbiye Binası) (1930)
* Milli Savunma Bakanlığı Binası (1930)