X

Çolpan .

Çolpan .

şair

1897 yılında Türkistan’ın Fergana bölgesine bağlı Andican kentinde doğdu. Gerçek adı Abdülhamit Süleyman’dır. Çolpan (yani Tan Yıldızı) onun takma adıdır.

Cedit döneminin en önemli şairidir. Hem medresede hem Rus okullarında öğrenim gördü. Arapça, Farsça, Rusça ve İngilizce öğrendi. Mevlana, Sadi, Hafız, Hayyam, Nevayi, Fuzüli gibi Türk ve İslam klasiklerini okudu. Devrin diğer ceditçileri gibi Osmanlı, Kazan, Azerbaycan Türk edebiyatlarını yakından takip etti. Türkiye’den Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin, Mehmet Emin, Ziya Gökalp, Mehmet Akif gibi şair ve yazarları yakından tanıdı. Hint düşünürü Tagor’dan, İngiliz yazarı Şekspir’den ve Rus yazarı Maksim Gorki’den bazı eserler tercüme etti.

1917-1920 yılları arasında ilk önemli eserlerini verdi. 1920-1926 yılları arasında Oyganış (Taşkent 1922), Bulaklar (Taşkent 1924) ve Tan Sırları (Taşkent 1926) adlı eserlerini yayınladı. Bu eserlerinde yer alan toplam 119 şiir, milli sembolizmin eşsiz örnekleridir. Milli meseleler yanında sosyal buhranları da işledi.

Şiirleri yüzünden sekiz defa tutuklandı. Stalin devrinde 1937’de, Taşkent’te yapılan bir yazarlar toplantısında, ‘eserlerinde, ideolojik açıdan komünizm dışı meselelerle uğraştığı için, davaya ihanet ettiğini söyleyerek suçunu itiraf etmesini’ istediler. Çolpan, “Siz beni üç gün içinde ıslah edemezsiniz” diye cevap verdi. Bu olaydan sonra, halk düşmanı ve milliyetçi olmakla suçlanıp tutuklandı. ‘Aydınları Temizleme’ hareketleri esnasında, 1938 yılında kurşuna dizildi.

Çolpan’ın şiirleri bağımsızlığın ve yurt sevgisinin örnek eserleridir. Güzel Fergana, Kisen (Zincir), Kozgalış (Ayaklanma) adlı eserleri bestelendi ve dilden dile dolaştı.

Kategoriler: Ç
Benzer Biyografiler