Harriet Beecher Stowe Biyografisi
Dünya edebiyat klasiklerinden biri olarak kabul edilen Tom Amca’nın Kulübesi Kitabının Yazarı Harriet Beecher Stowe’dir.
Harriet Bee11 tarihinde Litchfield/Connecticut, ABD.’de doğmuştur. Babası Lyman Beecher bir rahiptir. Harriet’in beş büyük, iki küçük kardeşi vardır. 5 yaşındayken annesi Roxana ölmüştür. Harriet Beecher Stowe, öğrenimine Hartford’da başladı. Öğretmen mesleğini seçer, ders verdiği “Hartford Kız Akademisinde, Harriet Latince, İtalyanca ve Fransızca öğrenir.
1832’de ailesinin Cincinnatti’ye yerleşmesi üzerine, kendisinden on bir yaş büyük olan ablasının orada açtığı okulda öğretmen olarak çalıştı. Köleliğin uygulanmadığı bir bölge olan bu kentte kaçak kölelerle tanıştı. Onlardan Güney eyaletlerinde kölelerin insanlık dışı yaşam koşullarına ilişkin geniş bilgi edindi. Bir yandan da yazarlık yapmak ister. 1833 Ağustos’unda Western Monthly Magazine’de bir öykü yarışması ilanına rastlar. Yazarlık hayalini bir türlü aklından çıkarmayan Harriet jüriye başvurur ve “Ünde Lot” adlı bir öyküsünü yollar Birincilik ödülünü kazanır. 1834 Nisan’ında öyküsü dergide basılır. 1843’te, yani dokuz yıl sonabında yer alır.
1843’te ilk romanı The May-flower; or, Sketches of Scenes and Characters Among the Descendants of the Pügrims (“Mayflovver Gemisiyle Amerika’ya Gelenlerin Torunlarından Manzaralar”) yayımlandı. 1850’de kocasının Bovvdoin College’a atanması üzerine Maine eyaletindeki.Brunswick’e yerleşti.
Harriet Beecher Stowe, 1836 yılında evlendikten sonra öğretmenlik de dahil hiç çalışmaz evde çocuklarıyla ilgilenir, ta ki 1850 yılına kadar. 1850 yılında yedinci ve son çocuğunu dünyaya getirdiğinde, tüm ailevi sıkıntılara rağmen yeniden para kazanmak için İngiliz tarihi dersleri verir ve dergilere makaleler yazar. O sıralarda “Fugitive Slave Act” (Kaçak Köle Yasası) yürürlüğe girmiştir. Bu yasaya göre kuzey eyaletlerindeki vatandaşlar kaçmış köleleri eski sahiplerine geri yollamakla yükümlüdürler. Aksi takdirde cezalandırılacaklardır.
O ve kocası en azından bu yasaya uymazlar. Kocası Calvin, Kentucky’de bir plantasyondan kaçan ve aranan bir zenciyi saklar.
Harriet Beecher Stowe, yirmi beş yıl sonra en küçük oğluna yazdığı bir mektupta Tom Amcanın Kulübesi’nin nasıl oluştuğunu anımsar: “Halkımız tarafından kölelere reva görülen haksızlık ve vahşet konusunda neredeyse üzüntüden kalbim parçalanıyor. Bazı geceler sen yanımda uyurken çocukları ellerinden alınan zavallı köle anneleri düşündüğümde ateş gibi yaşlar akardı gözümden”
1851 ilkbaharında öyküsünün ilk bölümü bitmiştir. Önce ailesine okur, sonra da Washington’da National Era adında saygın bir gazeteye yollar. Yazı işleri kendisine; bu öyküden üç ay boyunca yayınlanacak bir tefrika roman yapmasını önerir.
1852 de çıkan romanı “Tom Amca’nın Kulübesi”nde Amerikanın güneyinde köle sahiplerinin zulüm ve vahşetini anlatmaktadır. Birçok köle sahiplerini rahatsız eden bu Roman aynı zamanda da kölelik karşıtı hareketi tetiklemiştir. Amerikanın Kuzeyinde birçok övgü ve saygı almasına rağmen Amerikanın güneyinde ise çök kötü eleştirilere maruz kalarak kitabın satış yasağına kadar varmıştır.
Harriet Beecher Stowe 1853 yılında ilk kez Avrupa’ya yolculuk yapar. İngiliz, İskoç prensleri ve dükleri tarafından ağırlanır, Alkışlanır, saygı görür, ama saldırıya uğrayıp, incitilir de. Karşıtları onu olayları çarpıtmakla ve romanının “yalan dolu bir masal” olmasıyla suçlarlar. Bunun üzerine daha uzun başlıklı ikinci kitabını yayınlar: “Eserin gerçekliğini kanıtlayan açıklamalarla, hikâyenin dayandığı gerçek olayları ve belgeleri ortaya koyan Tom Amca’nın Kulübesinin Anahtarı”. Derlenen birçok belgenin arasında, 22 Ekim 1852 tarihli Nashville – Gazette’te çıkan köle satış Satış İlanı’ndan alıntı yapar burada: “Satılık: 10 yaşından 18’ine kadar iyi gelişmiş kızlar, 24 yaşında bir kadın ve çok şirin 3 çocuklu 25 yaşında çok işe yarar bir kadın Mür: Williams Glower”
85 yaşına yaklaştığı son yıllarında, adına bir sürü efsaneler yaratılmıştır Rivayete göre Başkan Abraham Lincoln bir toplantıda ona şöyle demiştir: “Demek bu büyük savaşı başlatan küçük kadın sizsiniz” Bu ifade doğru olsun olmasın, Beecher Stowe’un Tom Amca’nın Kulübesi adlı kitabı yazarak o zamanlar milyonlarca insanı seferber ettiği gerçektir.
Her şeye rağmen tüm kitapları iyi satmıştır Kuzey ve güney eyaletleri arasında, köleliğin kaldırılmasıyla sonuçlanan iç savaşın bitiminden sonra, Stowe ailesi Florida’ya taşınır Harriet kadınların oy verme hakkını savunanlar arasına katılır ve Heart and Home dergisinde tüm mesleklerin kadınlara açılmasını isteyen başyazılar yazar Çünkü “kadınlar Tanrı’nın ve doğanın onlara verdiği her türlü yetenekten faydalanmalıdır”
Harriet’in bir kadın yazar olarak görev anlayışını, İngiliz hikayeci George Eliot‘a yazdığı bir mektupta görüyoruz: “Kitap, karanlığa uzatılan ve başka bir eli tutabileceği umulan bir el gibidir”.
Harriet Beecher Stowe 30’dan fazla eser yayınlamıştır. Külliyatı 16 ciltten meydana gelir. Fakat diğer kitaplarının hiçbirisi Tom Amca’nın Kulübesi’nin başarısına ulaşamaz.
Harriet Beecher Stowe, 1836 yılının ocak ayında Calvin Ellis Stowe adında ilahiyat okulunda öğretmenlik yapan din adamı bir rahip ile evlendi. Yedi çocuğu oldu.
Harriet Beecher Stowe, 1 Temmuz 1896 tarihinde ABD.’nin Hartford şehrinde 85 yaşında öimüştür.
Eserleri :
The Mayflower (1834)
Mark Meriden (1841)
Uncle Tom’s Cabin (Tom Amca’nın Kulübesi) (1852)
A Key to Uncle Tom’s Cabin (Tom Amca’nın Kulübesi Anahtarı)(1853)
Dred, A Tale of the Great Dismal Swamp (1856)
The Minister’s Wooing (Bakan) (1859)
Agnes of Sorrento (1862)
The Pearl of Orr’s Island (1862)
The Chimney Corner (1866)
The American Woman’s Home (1869)
Old Town Folks (1869)
Little Pussy Willow (1870)
Lady Byron Vindicated (1870)
My Wife and I (Eşim ve ben) (1871)
Pink and White Tyranny (Pembe ve Beyaz Zulüm) (1871)
Woman in Sacred History (1873)
Palmetto Leaves (1873)
We and Our Neighbors (Biz ve Bizim Komşular) (1875)
Poganuc People (1878)
The Poor Life (Kötü Hayat) (1890)