romancı, yazar
19 Ağustos 1864 tarihinde İstanbul’da doğdu. Hünkar yaveri Mehmet Sait Paşa’nın oğludur. Üç yaşındayken annesinin ölümü üzerine, Girit’te bulunan babasının yanına gönderildi. İlkokula Girit’te başladı. Ancak babasının evlenmesi üzerine, altı yaşında tekrar İstanbul’a bu sefer anneannesinin yanına gönderildi. Eğitimine burada devam etti. Yakubağa Mektebi, Mahmudiye Rüşdiyesi ve idadide okudu. Tarihçi Abdurrahman Şeref Bey’in himayesiyle Mekteb-i Mülkiye’ye girdi (1878). Okulun ikinci sınıfındayken ciddi bir hastalık geçirdi. Buradaki öğrenimini yarıda bıraktı (1880). Kısa bir süre, Adliye Nezareti Ceza Kalemi’nde memur, Ticaret Mahkemesi’nde azâ mülazımı olarak çalıştı.
Hayatını, kalemiyle kazanmaya çalıştı. 1887’de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazmaya başladı. Ardından İkdam ve Sabah gazetelerinde mütercim ve yazar olarak çalıştı. İkinci Meşrutiyet döneminde 37 sayı süren “Boşboğaz ve Güllâbi” adlı bir gazete çıkardı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı “Millet” gazetesi de uzun ömürlü olmadı. Bundan sonra çalışmalarını; İkdam, Söz, Zaman, Vakit, Son Posta, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerinde neşretti. 5. ve 6. dönemlerde Kütahya milletvekili oldu. Ömrünün son otuzbir yılını geçirdiği Heybeliada’daki köşkünde 8 Mart 1944 tarihinde öldü. Hebeli ada’daki Abbas Paşa Mezarlığı’na defnedildi.
ESERLERİ:
Roman:
Şık (1989), İffet (1896), Mutallaka (1898), Mürebbiye (1899), Bir Muâdele-i Sevda (1899), Metres (1899), Tesadüf (1900), Nimetşinas (1910), Şıpsevdi(1911), Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912), Sevda Peşinde (1912), Gulyabani (1912), Cadı (1914), Hakka Sığındık (1919), Toraman (1919), Hayattan sayfalar (1919), Son Arzu (1922), Tebessüm-i Elem (1923), Cehennemlik (1924), Afsuncu Baba (1924), Ben Deli miyim? (1925), Billur Kalp (1926), Tutuşmuş Gönüller (1926), Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu?(1927), Muhabbet Tılsımı (1928), Mezarından Kalkan Şehit (1929), Kokotlar Mektebi (1928/1929), Şeytan İşi (1933), Utanmaz Adam (1934), Eşkıya İninde (1935), Kesik Baş (1942), Gönül Bir Değirmenidir, Sevda Öğütür, Sevda Öğütür (1943), Ölüm Bir Kurtuluş mudur? (1949), Kaderin Cilvesi (1964), Dünyanın mihveri Kadın mı, Para mı?(1949), Kaderin Cilvesi (1964), Deli Filozof (1964), Can Pazarı (1968), İnsanlar Maymun muydu? (1968), Ölüler Yaşıyor mu? (1973), Namuslu Kokotlar (1973)
Uzun Öykü:
Meyhanede Hanımlar(1968),
Öykü:
Kadınlar Vaizi (1920), Namusla Açlık Meselesi (1933), Katil Buse (1933), İki Hödüğün Seyahati (1933), Tünelden İlk Çıkış (1934), Gönül Ticareti (1939), Melek Sanmıştım Şeytanı (1943), Eti Senin Kemiği Benim (1953)
Oyun:
Hazan Bülbülü (1916), Kadın Erkekleşince (1933), Tokuşan Kafalar (1973), İki Damla Yaş (1973).
Düz Yazıları:
Cadı Çarpıyor (1913), Şekavet-i Edebiye (1913), Sanat ve Edebiyat (1972-Der:H.A.Önelçin)