Jack Ma Biyografisi
Jack Ma, e-ticaret alanında faaliyet gösteren Alibaba Group’un kurucusu ve başkanıdır.
Jack Ma, 10 Eylül 1964 tarihinde Çin‘in güneydoğusundaki Hangzhou şehirinde doğmuştur. Asıl adı Yun Ma’dur. Bir abisi ve bir kız kardeşi vardır. 1988 yılında Hangzhou Normal University’den mezun oldu. 2006 yılında da heung Kong Graduate School of Business’den mezun oldu.
1972 yılında dönemin Amerika Başkanı olan Richard Nixon Hangzhou’ya uğruyor. Onun Hangzhou’ya gelmesi ile birlikte şehre bir turist akını oluyor. O sırada çocuk yaşta İngilizceye hayran olan Jack Ma’nın şehirde İngilizce öğrenebileceği hiçbir yer yok. Ne bir okul, ne de İngilizce bir ders kitabı. O da İngilizce öğrenmenin bir yolunu buluyor. O zamanlar şehirde yabancı turistleri ağırlamaya müsait tek bir otel var: Hangzhou Hotel (Bugünkü Hangzhou Shangri La Hotel). 9 yıl boyunca sabahları bu otele gidip, turistlere ücretsiz rehberlik yapıyor, karşılığında da onlar Ma’ya İngilizce öğretiyor.
Gerçek ismi Ma Yun; “Jack” lakabı, kendisine arkadaşı olduğu bir turist tarafından verildi.
Dokuz yıl boyunca ücretsiz bir şekilde bu işi yapan Jack Ma, Avustralyalı bir aileyle mektup arkadaşı oldu ve ailenin daveti üzerine Avustralya’ya gitti. Bu faaliyetleri Jack Ma’nın dış dünyaya daha duyarlı hale gelmesini sağladı.
Jack Ma, gençliğinde birçok iş yeri başvurusundan ret cevabı aldı. Polis olmak için başvuruyor. 5 kişinin başvurduğu pozisyona 4 kişi alınıyor. Reddedilen o oluyor. 24 kişinin başvurusunda 23’ünün işe alındığı kendi şehrindeki KFC şubesine alınmayan tek kişi oldu. Üniversiteye giriş sınavını da iki kez kazanamadı. 1988 yılında Hangzhou Öğretmen Enstitüsü’nün İngiliz dili bölümünden mezun oldu ve yerel bir üniversitede öğretmen olarak çalışmaya başladı.
1995 yılında Çinli firmalara çevirmenlik yapmak için gittiği Amerika Birleşik Devletleri‘nin Washington eyaletinde bulunan Seattle‘a ziyaretine kadar bilgisayar ve internete karşı bir ilgisi olmayan Jack Ma, internetin önemini kavrayarak ülkesine dönünce internet girişimlerine yöneldi. Arkadaşı “Bak bu internet” dediğinde ilk başta neden bahsettiğini anlamıyor. Bunun üzerine arkadaşı gel burada ne istiyorsan ara diyor. Jack, “bira” diye arıyor. Karşısına birçok ülkeden bira çıkıyor ama Çin’den çıkmıyor. Sonra “Çin” diye aratıyor hiçbir şey çıkmıyor. O zaman arkadaşlarına “Neden biz de Çin üzerine birşeyler yapmıyoruz” diyor. İlk başta İngilizce tercüme büro üzerine bir web sitesi açıyor. Gelen pozitif tepkiler üzerine bu işte ilerlemesi gerektiğini anlıyor.
Alibaba ismi bir Amerika seyahati esnasında şekillendi.
Jack Ma, İnternet global (küresel) olduğuna göre o zaman biz de herkesin bileceği global bir isim bulmalıyız diyerek aklına Alibaba ismi geliyor. San Francisco’da öğle yemeği yediği restoranttaki garson kıza Alibaba’yı bilip bilmediğini soruyor. Kız da “Tabiî ki. Açıl susam açıl” diyor. Yolda gördüğü 20 kadar kişiye de soruyor ve hepsi 40 haramilerden ve Alibaba’dan haberdar. O zaman doğru ismi bulduğuna karar veriyor. “Üstelik A ile başlıyordu, kim ne ararsa arasın ilk başta biz çıkacaktık” diyor.
Jack Ma, internetle tanıştıktan sonra 1995 yılında aralarında bilgisayar öğretmeni olan He Yibing’le beraber Çinli şirketlerin bilgilerinin yer aldığı China Pages adındaki internet sitesini kurdu. Jack Ma’nın ‘çok çirkin’ olarak nitelendiği bu site iki ortağa toplam 800 bin dolar kazandırdı.
Bu arada Jack Ma söz konusu şirketten fena sayılmayacak bu geliri elde ederken kod yazmak bir yana bir bilgisayarı bile yoktu. Ma, ilk bilgisayarını 1997 yılında satın aldı. Sonraki büyük başarıları esnasında da ne bir satır kod yazdı ne de bir müşteriye satış yaptı. Jack Ma kariyeri boyunca, doğru insanları bir araya getirerek, çağın gereklerine uygun bir vizyon doğrultusunda ilerlemelerini sağladı.
Birkaç ticari deneme yaptıktan sonra Çin‘de üretilen malları hem iç pazarda hem de dünyada daha kolay satabilmek için Nisan 1999‘da 17 arkadaşı ile birlikte e-ticaret şirketi Alibaba‘yı 60 bin dolarlık sermayeyle kurdu. Şirket kısa sürede büyük başarı elde etti ve SoftBank, Goldman Sachs gibi şirketlerden yatırım aldı. İnternet üzerinden satış yapan Amerikan şirketi eBay benzeri alışveriş sitesi Taobao’yu 2003 yılında kurdu. Taobao‘nun gelişimini gören eBay, şirketi satın alma teklifinde bulundu ancak Jack Ma bu teklifi reddetti.
Jack Ma’nın apartmanında 18 kişi olarak başlayan ekip bugün 4 büyük kampüste 30 bin kişi olarak yoluna devam ediyor. Dünya genelinde yaklaşık 100 bin kişiyi istihdam ediyor. Bugün Alibaba Group’un iştirakleri arasında Alibaba.com, Taobao Marketplace, Tmall, eTao, Alibaba Cloud Computing, Juhuasuan, 1688.com, AliExpress.com ve Alipay yer alıyor. Bu iştiraklerin her biri ayrı ayrı milyar dolarlık değere ulaşmış durumda.
90’ların sonlarına doğru Yahoo!’nun kurucusu Jerry Yang ile tanışan ve arkadaş olan Jack Ma, internetin gelişimi hakkında Yang ile fikir alışverişinde bulundu. Yahoo!, 2005 yılında Alibaba’nın yüzde 40 hissesini, 1 milyar dolara satın aldı.
Jack Ma şirketin kuruluşu Nisan 1999’dan Mayıs 2019’e kadar hem başkan hem de CEO olarak görev yaptı. Alibaba, 19 Eylül 2014 tarihinde New York Borsası’nda (NYSE) yaptığı 24.7 milyar dolarlık hacimli halka arz ile tüm zamanların en büyük halka arzını gerçekleştirdi.
E-ticaret alanında faaliyet gösteren Alibaba Group’un kurucusu ve başkanı olan Jack Ma, Forbes‘in 6 Ocak 2021 tarihi rakamlarına göre 59,5 Milyar dolarlık servetiyle Çin‘in birinci, dünyanın ise 20. en zengin kişisidir.
Jack Ma, 10 Eylül 2019‘da Alibaba’nın yönetim kurulu başkanı olarak emekli oldu ve yerine Daniel Zhang olarak da bilinen CEO, Yong Zhang geçti.
Jack Ma’nın Alibaba’dan başka yatırımları arasında Çin medya ve eğlence şirketi Huayi Brothers’da da hisseler de var.
Jack Ma, 10 Eylül 2019 tarihinde 80 bin kişinin katıldığı bir törenle emekli oldu. Rock yıldızı kılığına giren Ma çalışanlarına şarkı söyledi.
Jack Ma, üniversitedeyken tanıştığı Zhang Ying ile 1988 yılında evlendi. Bir kızı, bir oğlu vardır.
Jack Ma’nın ilham verici 5 sözü :
1-) ‘‘Başaracağız çünkü çok genciz ve asla, asla pes etmeyeceğiz’’
2-) ‘‘Başarısız olmam önemli değil. En azından başkalarına örnek olabilmişimdir. Ben başarısız olsam bile birisi mutlaka başaracaktır.’’
3-) ‘Eğer pes etmezsen hala şansın var demektir. Ve eğer küçüksen, gücünden ziyade beynine güvenmelisin ve konsantre olmalısın.’’
4-) ‘Eğer ne yapmak istediğini bilen iyi bir takımsak, bizden biri onlardan on kişiyi yenebilir.’’
5-) ‘Bugün acımasızdır. Yarın ise daha da acımasız. Yarından sonraki gün ise çok güzeldir.’’