Kara Vasıf

Asker ve siyaset adamı. 1872’de Yemen’de doğdu. 1903’te kurmay yüzbaşı olarak Mekteb-i Harbiye’yi bitirdi. İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne üye oldu. 31 Mart Olayı (1909) sırasında Hareket Ordusu’nun kurmay karargâhında bulundu. Daha sonra askerlikten ayrıldı. I. Dünya Savaşı’nın (1914-18) yenilgiyle sonuçlanmasından sonra, İttihat ve Terakki yönetiminin buyruğu üzerine, Baha Said Bey’le birlikte İstanbul’daki ilk direniş örgütü olan Karakol Cemiyetini kurdu. Mustafa Kemal’le ilişkiye geçerek 4-11 Eylül 1919’da toplanan Sivas Kongresine katıldı ve Heyet-i Temsiliye üyeliğine getirildi. Ama Karakol Cemiyeti’nin “ittihatçı” yapısı Mustafa Kemal’i kaygılandırıyordu. Sonunda Heyet-i Temsiliye kararıyla kapatıldı.

12 Ocak 1920’de toplanan son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’na katılan ve İstanbul’un 16 Mart 1920’de işgalinden sonra İngilizlerce Malta’ya sürülen Kara Vasıf, Ekim 1921’de serbest bırakıldı. 23 Kasım 1921’de Sivas Mebusu olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne girdi. TBMM’de ikinci grup içinde yer aldı. Mustafa Kemal’e yönelttiği eleştirilerle dikkati çekti. 1923’te toplanan İkinci Dönem TBMM’ye seçilemedi. 1925’te muhalefetin siyasal örgütü olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasına girdi ve genel sekreterliğe getirildi. 1926’da İzmir’de Mustafa Kemal’e suikast düzenlenmesi olayıyla ilgili olarak, birçok eski ittihatçı ve TPCF yöneticisiyle birlikte tutuklandı. Yargılama sonunda aklandı ve bir kaza sonucu 9 Aralık 1931 günü İstanbul’da ölene kadar siyasal tartışmalardan uzak kaldı.