Krzysztof Kieslowski Biyografisi
Üç Renk isimli üçlemesi ve Dekalog isimli filmleri ile tanınan Polonyalı Krzysztof Kieślowski, özellikle yaşamının son yıllarında onlarca ödüle sahip olmuştur.
Krzysztof Kieslowski, 27 Haziran 1941 tarihinde Varşova, Polonya‘da inşaat mühendisi bir babanın ve memur bir annenin oğlu olarak doğmuştur. Babasının tüberküloza yakalanmasından dolayı birçok şehri dolaşmak zorunda kalmış ve çocukluk yıllarını İkinci Dünya Savaşı nedeniyle de Polonya’nın çeşitli kırsal bölgelerinde geçirmiştir. Babası gibi kendisinin de vereme yakalanma riski olduğu için, çocukluk dönemini yaşıtları gibi koşup-oynayarak değil, genellikle balkonda veya verandada bir battaniyenin altında temiz havayı soluyarak kitaplarla geçirmiştir. Krzysztof Kieslowski, lise eğitimini Varşova’daki Tiyatro Teknisyenleri Lisesi’nde tamamladı.
Krzysztof Kieslowski, bu dönemde filmlerde ve farklı işlerde çalışıp, ailesine destek oldu. Tiyatroya aşık olarak mezun olduğu bu okuldan sonra tiyatro yönetmeni olmak ister. Ve “ neden sinema okulunda film yönetmenliği okuyup, sonra tiyatro yönetmeni olmayayım ?” sorusunu kendisine sorarak, yalnız Polonya’nın değil, dünyanın da sayılı sinema okullarından biri olan Lodz Sinema Okuluna girmeyi kafaya koyar. Gerçekten sıkı bir eğitimin verildiği ve bu eğitime de kabul edilmenin bir hayli zor olduğu Lodz okuluna üçüncü başvurusunda kabul edilir.
Ancak aradan geçen süre zarfında çeşitli işlerde çalışmış ve tiyatro yönetmeni olma isteği bu süreç içerisinde tamamen sönmüştür. Bu esnada yönetmen, savaş sonrası keyfi yoğun baskılamalarının yaşandığı ordu ortamından, giymeyi hiç istemediği askeri üniformadan kendisine konulan “çifte şizofreni” tanısı kurtulur ve Lodz şehrine yerleşir. Burada kitap okuma portföyünü genişletme ve daha önce izlemediği birçok filmi izleme olanağını yakalar. Lodz’ta geçen süreyi çok verimli ve üretken bir şekilde değerlendiren Kieslowski, her yıl bir ya da iki kısa film çekebilmeyi başarır.
Erken başlayan okuma serüveninin başkahramanları özellikle varoluşçu yazarlardan Dostoyevski ve Albert Camus’dür.
Polonyalı film yönetmeni ve senaryo yazarı olan Krzysztof Kieslowski‘nin en bilinen filmleri Üç Renk üçlemesi, Dekalog serisi ve Véronique’in İkili Yaşamı adlı filmidir.
Krzysztof Kieslowski, Maria Cautillo ile 21 Ocak 1967 tarihinde evlendi. Marta Kieślowska (d.1972) adında bir kızı vardır.
Krzysztof Kieslowski, 2002 yılında British Film Institute’ün Sight & Sound dergisinin modern zamanların en iyi on yönetmeni listesinde ikinci sıraya yerleştirildi.
Krzysztof Kieslowski, 13 Mart 1996 tarihinde Varşova, Polonya‘da 55 yaşında kalp ameliyatı olduktan kısa bir süre sonra hastanede ölmüştür.
Filmleri :
Belgeselleri:
Yüz (Twarz) (1966), oyuncu
Ofis (Urząd) (1966)
Tramvay (Tramwaj) (1967)
İstek Parça (Koncert życzeń) (1967)
Fotoğraf (Zdjęcie) (1968)
Lodz Şehrinden (Z miasta Łodzi) (1968)
Ben Bir Askerdim (Byłem żołnierzem) (1970)
Fabrika (Fabryka) (1970)
İşçiler ’71: Bizsiz Bizim Hakkımızda Hiçbir Şey (Robotnicy ’71: Nic o nas bez nas) (1971)
Ralliden Önce (Przed rajdem) (1971)
Wrocław ve Zielona Góra Arası (Między Wrocławiem a Zieloną Górą) (1972)
Bakır Madeninde Güvenlik ve Hijyen Prensipleri (Podstawy BHP w kopalni miedzi) (1972)
Gospodarze (1972)
Alıkoyma (Refren) (1972)
Duvarcı (Murarz) (1973)
X-Ray (Przeswietlenie) (1974)
Altgeçit (Przejście podziemne) (1974)
İlk Aşk (Pierwsza miłość) (1974)
Özgeçmiş (Życiorys) (1975)
Hastane (Szpital) (1976)
Sakin (Spokój) (1976)
Klaps (1976)
Bilmiyorum (Nie wiem) (1977)
Gece Bekçisinin Gözünden (Z punktu widzenia nocnego portiera) (1977)
Farklı Yaşlarda Yedi Kadın (Siedem kobiet w roznym wieku) (1978)
Konuşanlar (Gadajace glowy) (1980)
İstasyon (Dworzec) (1980)
Haftada Yedi Gün (Siedem dni tygodniu) (1988)
Uzun Metrajlı Filmler ve TV Dizileri:
Personel (1975)
Yara (Blizna) (1976)
Sakin (Spokój) (1976)
Amator (1979)
Huzur (The Calm) (1980)
Kısa İş Günü (Krótki dzień pracy) (1981)
Sonu Yok (Bez końca) (1985)
Kör Talih (Przypadek) (1987)
Dekalog (1988)
Öldürme Üzerine Kısa Bir Film (Krótki film o zabijaniu) (1988)
Aşk Üzerine Kısa Bir Film (Krótki film o miłości) (1988)
Véronique’in İkili Yaşamı (La Double vie de Véronique/Podwójne życie Weroniki) (1991)
Üç Renk: Mavi (Trois couleurs: BleuTrzy kolory: Niebieski) (1993)
Üç Renk: Beyaz (Trois couleurs: Blanc/Trzy kolory: Biały) (1994)
Üç Renk: Kırmızı (Trois couleurs: Rouge/Trzy kolory: Czerwony) (1994)
Senaryosunu Yazdığı ve Başka Yönetmenler Tarafından Yönetilen Filmler:
Nadzieja (2007) (Araf)
Enfer, L (2005) (Cehennem)
Heaven (2002) (Cennet)
Duze zwierze (2001)
Kendi Hakkında Yaptığı Belgeseller:
Krzysztof Kieślowski: A Masterclass for Young Directors (1995) (TV)
Krzysztof Kieślowski: I’m So-So… (1995)
A Short Film About Decalogue: An Interview with Krzysztof Kieślowski (1996)
Kitaplar:
Kieslowski Kieslowski’yi Anlatıyor – Danusia Stok
Ödülleri ve Adaylıkları:
Öldürme Üzerine Kısa Bir Film:
Altın Palmiye Adaylığı (1988)
En İyi Film Dalında Avrupa Film Ödülü – Bodil Ödülleri (1990) Kazandı
Cannes Film Festivali FIPRESCI Ödülü (1988) Kazandı
Cannes Film Festivali Jüri Ödülü Kazandı
Fransız Sinema Eleştirmenleri Sendikası En İyi Yabancı Film Ödülü (1990) Kazandı
Dekalog :
En İyi Film Dalında Avrupa Film Ödülü – Bodil Ödülleri (1991) Kazandı
Venedik Film Festivali FIPRESCI Ödülü (1989) Kazandı
Véronique’in İkili Yaşamı:
Argentine Film Critics Association Silver Condor Nomination for Best Foreign Film (1992)
Cannes Film Festivali Altın Palmiye Adaylığı (1991)
Cannes Film Festivali FIPRESCI Ödülü (1991) Kazandı
Cannes Film Festivali Ekümenik Jüri Ödülü (1991) Kazandı
Fransız Sinema Eleştirmenleri Sendikası En İyi Yabancı Film Ödülü (1992) Kazandı
Varşova Uluslararası Film Festivali İzleyici Ödülü (1991) Kazandı
Üç Renk: Mavi:
César Ödülleri En İyi Yönetmen Ödülü Adaylığı (1994)
César Ödülleri En İyi Film Ödülü Adaylığı (1994)
César Ödülleri En İyi Senaryo Ödülü Adaylığı (1994)
Venedik Film Festivali Altın Ciak Ödülü (1993) Kazandı
Venedik Film Festivali Altın Aslan Ödülü (1993) Kazandı
Venedik Film Festivali Küçük Altın Aslan Ödülü Kazandı
Venedik Film Festivali OCIC Ödülü (1993) Kazandı
Üç Renk: Beyaz:
Berlin Uluslararası Film Festivali Gümüş Ayı En İyi Yönetmen Ödülü (1994) Kazandı
Üç Renk: Kırmızı:
En İyi Yönetmen Akademi Ödülü Adaylığı (1995)
En İyi Orijinal Senaryo Akademi Ödülü Adaylığı (1995)
BAFTA İngilizce Olmayan En İyi Film Ödülü Adaylığı (1995)
BAFTA En İyi Uyarlama Senaryo Ödülü (1995)
BAFTA En İyi Film Ödülü Adaylığı (1995)
Amerikan Olmayan En İyi Film – Bodil Ödülleri (1995) Kazandı
Cannes Film Festivali Altın Palmiye Adaylığı (1994)
César Ödülleri En İyi Yönetmen Ödülü Adaylığı (1995)
César Ödülleri En İyi Film Ödülü Adaylığı (1995)
César Ödülleri En İyi Senaryo Ödülü Adaylığı (1995)
Fransız Sinema Eleştirmenleri Sendikası En İyi Film Ödülü (1995) Kazandı
Vancouver Uluslararası Film Festivali En Popüler Film Ödülü (1994) Kazandı