Nedim Gürsel Biyografisi
Yazar, gazeteci
Nedim Gürsel, 5 Nisan 1951 tarihinde Gaziantep‘te öğretmen bir anne-babanın çocuğu olarak doğmuştur. Annesi Leyla Gürsel, babası Orhan Gürsel’dir. Seyfettin Gürsel adında abisi vardır. Matematik öğretmeni annesi- Fransızca öğretmeni babasının tayinlerinin 1957 yılında Balıkesir‘e çıkmasıyla, çocukluğunun büyük bir kısmı burada geçer. İlkokulu Balıkesir’de 6 Eylül İlkokulu’nda okudu. 11 yaşındayken babası bir trafik kazasında öldü. İstanbul‘da Galatasaray Lisesi‘nden 1970 yılında mezun olduktan Fransa‘da 1974 yılında Sorbonne Üniversitesi Modern Fransız Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Aynı üniversitede ‘karşılaştırmalı edebiyat’ alanında doktora çalışması 1979 yılında tamamladı.
Bireyin iç dünyasından daha çok cinsel dürtüleri anlattığı hikâyeleri yer yer müstehcenlik boyutuna ulaştı. Bu nedenle 1969’dan beri çeşitli dergilerde yayımlanan hikâyelerini topladığı ve genellikle “genç küçük burjuvaların” değişen yaşam koşulları içindeki tutumlarını çeşitli yönleriyle işlediği “Uzun Sürmüş Bir Yaz” (1975) ve yine bir diğer hikâye kitabı “Kadınlar Kitabı” (1983) kitapları toplatıldı, bu kitaplardaki hikâyeleri müstehcen bulunarak hakkında davalar açıldı.
1975 ve 1983 yıllarında yayımlanan iki kitabı için hakkında kovuşturma açıldı, her iki dava da beraatla sonuçlandı. Fransa‘dan 1979‘da döndüğü Türkiye‘de kısa süre kalabildi. 12 Eylül Darbesi’in (1980) ardından yeniden Fransa‘ya gitti.
İlk yazısı (Şolohov’un Hikâyeleri)1966 yılında Yeni Ufuklar dergisinde yayımlanan Nedim Gürsel’in yazıları daha sonraki yıllarda Soyut, Yeni Dergi, Papirüs, Yeni Edebiyat, Halkın Dostları, Birikim, Sanat Olayı, Toplum ve Bilim, Milliyet Sanat, Gösteri, Yeni Düşün, Argos, Adam Sanat, Atlas, Cumhuriyet Kitap ve Varlık gibi dergilerde yayınlanmaya başladı. Çok sayıda edebiyat dergisinde öykülerinin yanı sıra, çağdaş düşün ve edebiyat akımları üzerine kaleme aldığı yazılarıyla da yer aldı.
Akademik faaliyetlerine paralel olarak, aralarında Le Monde, Cumhuriyet gazetesi ve Milliyet gazetesinin de bulunduğu çeşitli basın-yayın kuruluşlarına yazılar yazdı.
1986 yılında, 2006’da sinemaya uyarlanan ve senaryosunu da yazmış olduğu “Sevgilim İstanbul” adlı öykü kitabını yayımladı. Bu kitabı ile Fransız PEN Kulubü Özgürlük Ödülü’nü kazandı. Aynı yıl Abdi İpekçi Dostluk ve Barış Ödülü’nü aldı.
Nazım Hikmet‘in şiirini farklı bir bakış açısından, yenilik-gelenek sorunsalı temelinde işlediği kitapları edebiyat çevrelerinde ilgiyle karşılandı. 1995’te yayımlanan ve Fatih Sultan Mehmed dönemini anlattığı “Boğazkesen” adlı romanı uzun süre çok satan kitaplar listesinde kaldı.
Halen Paris‘te yaşayan Gürsel, Fransa Bilimsel Araştırmalar Merkezi’nde (CNRS) araştırma direktörü olarak çalıştı. Fransa‘da Sorbonne Üniversitesi‘nde Türk edebiyatı dersleri veriyor. Öğretim üyeliğinin yanı sıra gazetecilik de yapan yazar, PEN Yazarlar Derneği, Paris Yazarlar Evi ve Akdeniz Akademisi üyesidir.
2005 yılında ders vermek için Bahçeşehir Üniversitesi’ne geldi.
Nedim Gürsel’in kitapları Fransa başta olmak üzere 25 ülkede yayımlandı, bazı öykülerinden yapılan tiyatro uyarlamaları Türkiye ve Avrupa ülkelerinde oynandı. Nedim Gürsel, DAAD adlı kurumun davetlisi olarak bir yıl Berlin’de kaldı.
Yapıtları oniki yabancı dile çevrilen Nedim Gürsel,1976 yılında Türk Dil Kurumu, 1986 yılında Abdi İpekçi Barış, 1987 yılında Haldun Taner Öykü ve Fransız PEN Kulüp Özgürlük ödüllerini aldı. 1990 yılında Radio France Internationale’in ‘Uluslararası En İyi Öykü Ödülü’, 1992 yılında Struga Plaket ödüllerini kazandı.
Nedim Gürsel’in “İlk Kadın” adlı öyküsü İstanbul Devlet Tiyatrosu tarafından 1995 yılında sahnelendi. Radio France İnternationale’de ve Berlin Radyosu’nda programlar hazırlayan Nedim Gürsel’in öykü, roman ve incelemeleri, Eserleri başta Fransızca olmak üzere, Almanca, Bulgarca, Danca, Hollandaca, Portekizce, İspanyolca, İtalyanca, Yunanca ve Arapça olmak üzere 12 dile çevrildi. Eserleri, Boğaziçi, Sorbonne ve Nanterre üniversitelerinde yapılmış çok sayıda doktora tezine konu oldu.
Nedim Gürsel, ilk evliliğini “Öğleden Sonra Aşk” ta anlattığı Angeliki Ploutis ile yaptı.
Zühal Gürsel ile evli olan Nedim Gürsel’in, Leyla Gün Gürsel ve Dilay Alin Gürsel adlarında iki kızı vardır.
ÖDÜLLERİ :
1976 – Türk Dil Kurumu Öykü Ödülü, Uzun Sürmüş Bir Yaz ile
1986 – Fransız Pen Kulübü Jüri Özel Ödülü, Sevgilim İstanbul ile
1986 – Abdi İpekçi Dostluk ve Barış Ödülü, Sevgilim İstanbul ile
1987 – Haldun Taner Öykü Ödülü, Sevgilim İstanbul’daki “Saklambaç” adlı bir öykü ile (Tomris Uyar ve Murathan Mungan ile paylaştı)
1992 – Radio France Internationale Uluslararası En İyi Öykü Ödülü
1992 – Struga Plaket ödülü (Öykü ve eleştiri dalındaki çalışmalarıyla)
2004 – Fransız hükûmeti tarafından sanat ve edebiyat şövalyesi
2004 – France-Turquie Ödülü (Öğleden Sonra Aşk)
2009 – Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü
2012 – Balkanika Vakfı Uluslararası Roman Ödülü
2013 – Fransa Akdeniz Roman Ödülü
Eserleri :
ROMAN:
1983 – İlk Kadın
1995 – Boğazkesen
2000 – Resimli Dünya
ÖYKÜ:
1967 – Cicipapa
1975 – Uzun Sürmüş Bir Yaz
1979 – Kadınlar Kitabı
1986 – Sevgilim İstanbul (Kumandanın Tavşanları adıyla Fransızca)
1991 – Son Tramvay
1996 – Sorguda
2002 – Öğleden Sonra Aşk
2005 – İzler ve Gölgeler
2005 – Dünya Şairi Nâzım Hikmet
2006 – Çıplak Berlin
2006 – Bozkırdaki Yabancı
2007 – Yedi Dervişler
2007 – Başkaldıran Edebiyat
2008 – Allah’ın Kızları
2011 – Şeytan, Melek ve Komünist
2012 – Yine Bana Döneceksin
2013 – Aşk Kırgınları
2014 – Yüzbaşının Oğlu ()
2014 – Acı Hayatlar
2015 – Tehlikeli Sevişmeler
2016 – Bana İtalya’yı Anlat
BİYOGRAFİ:
2000 – Aragon
2002 – Doğumunun Yüzüncü Yılında Dünya Şairi (Nazım Hikmet)
2004 – Sağ Salim Kavuşsak (otobiyografi)
GEZİ:
1999 – Seyir Defteri
2002 – Balkanlara Dönüş
2002 – Pasifik Kıyılarında
2002 – Gemiler de Gitti
2003 – Güneşte Ölüm
ŞİİR:
1996 – Kırk Kısa Şiir
ARAŞTIRMA:
1978 – Şeyh Bedrettin Destanı Üzerine
1978 – Çağdaş Yazın ve Kültür
1985 – Yerel Kültürden Evensele
1992 – Nazım Hikmet ve Geleneksel Türk Yazını
1998 – Yaşar Kemal‘i Okumak
2000 – Yaşar Kemal: Bir Geciş Dönemi Romancısı
2004 – Paris Yazıları (2 cilt)
SÖYLEŞİ:
1999 – Yüzyıl Biterken