Rainer Maria Rilke Biyografisi
Duino Ağıtları yirminci yüzyılın en büyük edebi eserlerinden biridir.
Rainer Maria Rilke, 4 Aralık 1875 tarihinde Avusturya Macaristan İmparatorluğu döneminde Prag’da doğmuştur. Asıl adı René Maria Rilke’dir. Babası Josef Rilke Alman kökenli bir demiryolu memuru, annesi ise Praglı zengin bir aileye mensuptu. Çok hırslı ve kaprisli bir kadın olan annesi oğlunu kendi özlemleri doğrultusunda yetiştirmek istedi. Altı yaşına gelinceye kadar kız çocuğu gibi giydirilen Rilke, zayıf ve ince ruhu nedeniyle annesinin bu tutumundan etkilenerek başta kadınlar olmak üzere insanlarla iletişim kuramaz hale geldi. Şiirlerinde çocukluk yıllarını bir yandan içtenlikle bir yandan da korku çağrışımlarıyla anlatmasının en büyük nedeni de budur.
Dokuz yaşına geldiğinde annesi ile babası boşandı ve Rilke annesinin yanında Viyana‘ya gitmek zorunda kaldı. Babasının toplumda elde edemediği saygın yeri edinmek amacıyla 1886’dan sonra St. Pölten’e ve Bohemya’daki Maehrisch-Weisskirchen’de askeri okullara devam etti. Beş yıl sonra Linz Ticaret Akademisi’ne kaydını yaptırdı. Rilke’nin eğitimi bununla da bitmedi. Özel derslerin yanı sıra Prag’da edebiyat ve sanat tarihi de okudu. İlk şiirleri Yaşam ve Şiirler’in yayınlanması bu yıllarda oldu.
Şiirleri kadar çağdaş Alman romanının öncüsü sayılan Malte Laurids Brigge‘nin Notları adlı özgün özyaşam öyküsel düzyazı yapıtıyla ünlüdür. Prag‘ta Piarist keşişlerin yönettiği seçkin bir okulda birkaç yıl öğrenim görüp Avusturya‘da Sankt Pölten’deki askeri ortaokula, oradan Bohemya’da Mährisch-Weisskirchen’deki askeri yüksekokula gitti. Ruh sağlığının bozulması üzerine okuldan ayrıldı. Bir süre Linz’deki İşletme Akademisi’nde öğrenim gördü.
1895 yılında Prag‘daki Karlova Üniversitesi’nde Alman edebiyatı ve sanat tarihi ile hukuk okudu, ancak tamamlayamayarak Münih‘e gitti.
1896-1899 yılları arasında öğrenimini Münih ve Berlin‘de sürdüren Rilke, Münih’te yaşayan kadın şair Lou Andreas-Salomé ile tanıştı. Daha önceki yıllarda Friedrich Nietzsche‘nin aşık olduğu bu kadının Rilke’nin sanatçı kişiliğinin gelişmesinde büyük rol oynadığı belirtilir. Salome ile birlikte 1897’de Berlin‘e, 1898’de Floransa‘ya bir yıl sonra da Rusya‘ya giden yazar, Rusya’da Lev Tolstoy tarafından karşılanıp dönemin ünlü ressamı Boris Pasternak ile tanışınca büyük mutluluk duydu. Kremlin’de tanık olduğu Ortodoks Paskalya Yortusu ve Rus halkının dindarlığı yazar üzerinde önemli etkiler bıraktı. İki yıl sonra yine Lou Andreas’la birlikte ikinci kez Rusya’ya giden Rilke, ülkenin güney bölümünü de dolaşarak yeniden Lev Tolstoy‘la buluştu. Bu geziden sonra ruh sağlığı bozulan yazarı terk edenler arasında Salome’de bulunuyordu.
Ressam Heinrich Vogeler‘in çağrısına uyan Rilke, Worpswede’ye yerleşti ve 1901 yılında Clara ile evlendi. Bir kız çocuk sahibi oldu. Ancak bu evlilik sadece bir yıl devam etti.
Boşanmasından bir süre sonra Rodin’e hayranlığını belirten bir mektup yazar ve bu mektup üzerine Rodin tarafından Paris’e çağrılır. Rodin‘in yaşamını yazmak amacıyla Paris‘e gitti. Bir süre sonra da Rodin’in özel sekreterliğini yapmaya başladı. Hem Paris’teki yaşamı hem de Rodin’in kişiliği Rilke’nin yaşamında adeta dönüm noktasını oluşturdu. Rodin üzerinde araştırma yapmaktan çok onun sanatı ışığında Paris’teki yaşamını dile getirdiği Auguste Rodin, yazarın düzyazı türündeki ilk önemli yapıtıdır. Dış dünyaya bakışının değişmesindeki en büyük etkiyi ise yıllarca yanında yaşadığı Rodin sayesinde elde etmiştir.
Malte Laurids Brigge‘nin Notları adlı romanını tamamladıktan sonra bir yıl boyunca Kuzey Afrika’yı dolaşan Rainer Maria Rilke, 1912 yılında Kontes Marie von Thurn und Taxis adlı bir soylunun Trieste yakınlarındaki Duino Şatosu’na yerleşti. 1909’da Paris’te tanıştığı Kontes, Lou’dan sonra Rilke’nin sanatını belirleyen ikinci güçlü kadın oldu ve yazar bu tarihten sonra yeni bir yaratıcılık sürecine girdi. Duino Ağıtlarını da burada yazdı.
Birinci Dünya Savaşı yıllarını genellikle Münih’te geçirdi. Bir ara Viyana’daki savaş arşivinde çalışan Rainer Maria Rilke 1919 yılında İsviçre’ye, üç yıl sonra da Wallis Kontu’na ait olan ortaçağdan kalma Muzot Şatosu’na yerleşti. Orpheus’a Soneler’i burada yazdı.
1923 yılında Lösemiye yakalandı ve sağlığı giderek bozuldu. 51’inci doğum gününü kutladıktan birkaç hafta sonra 29 Aralık 1926’da Montreux yakınlarındaki Valmont’ta hayata gözlerini kapattı.
Rainer Maria Rilke, 29 Aralık 1926 tarihinde İsviçre, Montrö’de 51 yaşında kan kanseri hastalığının pençesinden kurtulamayarak ölmüştür.
Şiir Kitapları :
1894 – Leben und Lieder (Yaşam ve Şarkılar)
1897 – Tagebuchblätter (Günlük Yaprakları)
1902 – Die frühen Gedichte (Erken Şiirler)
1902 – Das Buch der Bilder (Görüntüler Kitabı)
1904 – Dua Saatleri Kitabı
1905 – Das Stundenbuch (Saatler Kitabı)
1906 – Die Weise von Liebe und Tod des Cornets Christoph Rilke (Sancaktar)
1907 – 1908 – Neue Gedichte (Yeni Şiirler)
1909 – Requiem
1913 – Das Marien-Leben (Meryem’in Yaşamı)
1923 – Die Sonette an Orpheus (Orfeus Soneleri)
1923 – Duineser Elegien (Duino Ağıtları)
Keşiş Yaşamı Üzerine (Dualar Kitabı 1)
Hac Üzerine Dualar Kitabı-2
Yoksulluk ve Ölüm Üzerine Dualar Kitabı-3
İyi Ruhlara Adak
Advent
İmgeler Kitabı
Düşten Taç
Bana Tören
Gece mi Tek Gerçeğimiz?
Deneme :
1903 – August Rodin
Çünkü Zordur Sevgi
Hikaye :
1898 – Sonuncular
1896 – Beyaz Mutluluk
1893 – İsa Çocuk
Kalem ve Kılıç
Tanrıdan Öyküler
Roman :
1910 – Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge (Malte Laurids Brigge’nin Notları, özyaşam öyküsel roman)
Diğer :
Floransa Günlüğü
Sanat Üstüne
Cezanne Üzerine Mektuplar
Genç Bir Kadına Mektuplar
1929 – Briefe an einen jungen Dichter (Genç Bir Şaire Mektuplar, ölümünden sonra)