Robert Oerley

24 Ağustos 1876 tarihinde Viyana/Avusturya’da dünyaya geldi.

Babası gibi o da marangozluk mesleğini öğrendi ve kısa bir süre sonra zamanının en yetenekli mobilya imalatçılarından biri olarak kabul edildi (kalfalık sınavı 1902). 1892 ile 1896 yılları arasında Viyana Uygulamalı Sanatlar Okulunda mimarlık, ressamlık, grafik ve uygulamalı sanat eğitimi aldı. Kariyerinin hemen başında 1907-08 yıllarında inşa edilen ve en ünlü binalarından biri olan Luithlen Sanatoryumu’nun inşaatına yoğunlaştı.

Birinci Dünya Savaşı’ndan önce binaları Jugendstil ve Art Nouveau unsurları barındırıyordu. Ayrıca öğrendiği ilk mesleğe dayanarak binaların içlerini de tasarlıyor, böylece ortaya bütünsel bir sanat eseri çıkıyordu. Oerley çok sayıda sanatçı organizasyonunu destekledi: Örneğin Wiener Secession başkanı (1911–12), Avusturyalı Mimarlar Birliği başkanı (1913), Avusturya Mimarları Merkez Birliği üyesi ve başkan yardımcısı (1915’ten itibaren) ve 1920 ile 1928 yılları arasında başkanlığını yaptığı Österreichischer Werkbund kurucu üyesi oldu.

İki savaş arasındaki dönemde bina avlularının yapımına katıldı. 1927’den itibaren imar müdürlüğünün yönetici konumundaki baş danışmanı olarak Türkiye’nin başkenti Ankara’nın şehircilik ve mimari yapılaşmasına yoğunlaştı ve burada ilk yabancı mimarlardan biri olarak çoğu tıp alanında olmak üzere bazı projeler gerçekleştirdi. Türkiye’de yaptığı binaları Viyana Reform stilinin izlerini taşımaktadır. Aynı zamanda dört yıl boyunca (1928–32) İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinde ders verdi. Avusturya’ya geri döndükten sonra, İmparatorluk Güzel Sanatlar Odası eyalet yönetimi mimarlık uzmanı olarak çalıştığı halde (1939/1945) mesleki olarak tam anlamıyla bir çıkış yapamadı.

Robert Oerley, 15 Kasım 1945’te bir trafik kazası sonucu Viyana’da vefat etti.

Ankara’daki Eserleri:
Kızılay Genel Müdürlüğü, 1928–30
Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü, 1928–32
Ankara Ulus Hali, 1930
Tuzla İçmeleri Kaplıca Oteli Projesi, 1930-1932
Numune Hastanesi, 1933

Kaynaklar:
Ankara Goethe Enstitüsü
Architektur Zentrum Wien (Yayıncı): Robert Oerley. Viyana 1996.
Cengizkan, Ali: Robert Oerley. Söylemsel Dönüşümler Döneminde Ankara’da Viyanalı Bir Mimar. Yayın: Arredamento Mimarlık , 01/2001, s. 80–93