Sabiha Tansuğ

Etnolog ve koleksiyoner Sabiha Tansuğ, 1935 yılında Yunanistan’da doğdu. ailesiyle birlikte İzmir Akhisar’a geldi.

1971’de tedavüle konulan 50 kuruşluk bozuk paranın üzerinde, Anadolu’da ‘eğribaş’ adı verilen gelin başlığı giymiş genç kadın portresi Sabiha Tansuğ’a ait. 1941’de ailesiyle birlikte Gümülcine’den göç eden ve bu başlığı ilk kez ilkokuldaki bir müsamere sırasında giyen Tansuğ ardından Anadolu’daki kıyafetlere merak saldı ve bu merak onu 1953 yılında İstanbul’a sürükledi.

İstanbul’da, Anadolu kadın portreleriyle tanınan ressam Nuri İyem’den dersler aldı. 1963’te Avrupa gezisinde gördüğü yöresel kıyafet müzelerinden çok etkilendi. Türkiye’ye döndüğü 1964’te Eyüp sırtlarındaki Piyer Loti Kahvesi’ni işletmeye başladı. Türk motifleri taşıyan kahve o dönem popüler oldu. 1946’te turizm yazıları yazmak için Ege’de seyahat etmeye başladı. Kendisine daha sonra eşi olacak Haluk Tansuğ da eşlik etti. Şehirleri gezerlerken arabaları Milas’ta bozuldu. Bozulan araba için köy kahvehanesine giden Sabiha Tansuğ, duvara asılmış ‘egribaş’ başlığını görünce onu satın aldı. Bu olay onu Anadolu’yu dolaşıp gelin başlıkları toplamaya götürdü.

50 kuruşa fotoğrafı basılan ilk kadın etnoloğ Sabiha Tansuğ

Sabiha Tansuğ topladığı gelin kıyafetleriyle 1968 yılında Beyoğlu’ndaki Yapı Kredi binasında ‘Anadolu Kadın Başlıkları’ sergisini açtı.

Dönemin Darphane müdürü burada çektiği fotoğrafı madeni paraya basmaya karar verdi. Böylelikle Sabiha Tansuğ’un eğribaşla verdiği poz 50 kuruşluk bozuk paraya basıldı.

Halktan bir kadın olarak portresi paranın üzerinde yer aldığı için dünya para tarihine geçmişti. Tansuğ toplamda 2 bin 700 parçaya çıkan koleksiyonuyla dünyanın birçok yerinde sergiler açtı.