Soğomon Kevork Gomidas

Kütahya’da 26 Eylül 1869 yılında doğdu. Sanatçı bir ailede büyüdü ve çocukluğu mahrumiyet içinde geçti. Henüz bir yaşına varmadan annesini, 11 yaşında da babasını kaybetti. Dini eğitimin yanı sıra Berlin’de klasik müzik eğitimi de alan Gomidas, aynı zamanda Ermeni kilise müziğinin yenilenmesini ve batı nota sistemine uyarlanmasını sağladı.

Müziğe olan yeteneği, yaşam çizgisini tümüyle değiştirdi. Kütahyalı rahip Tertsagyan, episkopos olmak üzere Ermenilerin Ruhani Merkezi Eçmiyadzin’e giderken, o sırada 12 yaşında olan Soğomon’u ruhban okulunda eğitilmek üzere yanına aldı. O yıllarda Eçmiyadzin Ermeni Başpatrikliği, Anadolu’daki çeşitli illere bir heyet göndererek, yetim Ermeni çocuklarını din adamı olarak yetiştirmek üzere Ermenilerin kutsal şehri sayılan Eçmiyadzin’e getirttirdi. Gomidas da bu çocuklardan biriydi. Kevorkyan Ruhban Okulu’na kabul edilen Soğomon 1893 yılında, dini kurallara göre Gomidas adını alarak Apeğa (önrahip) olarak mezun oldu. 1893 yılından itibaren de Ermeni dini müziği nota dersleri vermeye başladı.

1895 yılında Vartabed (rahip) oldu. Öğrencilik yıllarında müziğe olan aşırı ilgisi, Anadolu ve Kafkasya’nın her yerinden getirilen çocukların söylediği halk ezgilerine olan duyarlılığının sonucunda, Tiflis’e müzik eğitimine gittiğinde Magar Yegmalyan’dan etkilendi ve batı tipi nota sistemi ve müziği ile ilgilendi.Ermeni müziği başta olmak üzere Türk, Pers ve Kürt müzik derlemeleri yaptı. Müziğe en büyük katkısı sayabileceğimiz bu araştırması sonucunda Gomidas yaklaşık 3000 halk şarkısını notaya geçirip günümüze ulaşmalarını sağladı.

1910’da İstanbul’a yerleştikten sonra büyük bir koro kuran Gomidas, 22 Ekim 1935’te Paris Villejuif Psikiyatri Kliniğinde hayata gözlerini yumdu ve külleri Ermenistan’ın başkenti Yerevan’a gömüldü.