Suat Derviş

1905 yılında İstanbul’da doğdu. Babası Tıp profesörlerinden Dr. İsmail Derviş, dedesi de kimyager Derviş Paşa’dır. Annesi, Sultan Abdulaziz’in “Mızıka-ı Hümayun Orkestrası” şefi Kamil beyin kızı Hesna hanımdır.

Gerçek adı Hatice Saadet Baraner olan Suat Derviş, Türkiye’nin ilk kadın gazetecisi, Devrimci Kadınlar Birliği’nin kurucusu, Türkiye’de ilk basın sendikasının beş kurucusundan biri ve ilk başkanı , gazetede ilk kez bir kadın sayfası oluşturan gazeteci, Fransa’da basılan ilk Türk romanının yazarı, eserleri 18 yabancı dile çevrilip yayınlanarak uluslararası ölçekte tanınmayı başaran az sayıdaki yazarlarımızdandır.

Türkiye’de feminist hareketin gelişiminde önemli katkıları olan, yalnız yazdıkları ile değil hayatıyla da ilgi çekici bir yazardır. Özel eğitimlerle yetişen, Almanca ve Fransızca bilen Suat Derviş, eğitimini Berlin Konservatuvarı ve Edebiyat Fakültesi’nde yaptı. 1932’de Türkiye’ye döndükten sonra Son Posta, Vatan, Cumhuriyet, Gece Postası gibi gazetelerde röpotajları ve romanları yayınlandı. Eşi, Reşat Fuat Baraner ile birlikte Türkiye’de toplumsal gerçekçi akımın ilk yayın organlarından sayılan “Yeni Edebiyat Dergisi’ni 15 Ekim 1940-15 Kasım 1941 arasında yayınladı. Bu dergide kısa öyküler, fıkra ve eleştiriler yazdı.

Edebiyata şiirle girdi. Gerçekçi ve toplumsal edebiyatın yerleşip gelişmesine öncülük eden yazarlardan biri olarak ünlendi. Ölümünden kısa bir süre önce gözlerindeki rahatsızlığa rağmen üç ayrı roman üzerinde çalıştı. Ünlü romanı “Fosforlu Cevriye” yi Gülriz Sururi’ye yönelik bir proje için senaryolaştırdıktan bir süre sonra, 24 Temmuz 1972 yılında hayata veda etti.

Eserleri

1921 Kara Kitap
1923 Ne Bir Ses Ne Bir Nefes, Hiçbiri, Ahmed Ferdi, Behire’nin Talibleri
1924 Fatma’nın Günahı, Ben mi, Buhran Gecesi
1928 Gönül Gibi
1931 Emine
1939 Hiç
1934 Çılgın Gibi
1968 Fosforlu Cevriye
Ankara Mahpusu (1968, ilk olarak 1957’de Paris’te Fransızca)